همه افرادی که دسته چک دارند و یا با چک کار می‌کنند، کم و بیش با سامانه صیاد آشنا هستند. اما احتمالا از جزئیات مرتبط با این سامانه و نحوه عملکرد آن به صورت کامل مطلع نیستند. از این رو تصمیم داریم در این مطلب از یوآیدی به بررسی جزئیات مربوط به سامانه صیاد بپردازیم. برای کسب اطلاعاتی در خصوص این سامانه همراه ما باشید.
دریافت دسته چک و وصول چک دو مقوله جدا از هم هستند. زیرا دریافت دسته چک و یا درخواست صدور آن جزو خدمات پایه بانکی است. اما وصول چک در گروه خدمات غیرپایه‌ای بانک قرار می‌گیرد. از این رو اعتبار حساب مورد انتظار بانک مرکزی نیز از دارنده چک و دریافت‌کننده آن متفاوت است. برای آشنایی با خدمات پایه و غیر پایه بانکی می‌توانید این مطلب از یوآیدی را مطالعه کنید.
سامانه صیاد چیست؟
قبل از هر چیز بحث خود را با ارائه تعریفی از سامانه صیاد آغاز می‌کنیم. همانگونه که می‌دانید در سال‌های اخیر تعداد پرونده‌های مرتبط با چک در قوه قضائیه افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است. همین مسئله هم منجر به بی‌اعتمادی مردم به چک و کاهش اعتبار آن شده است. از این رو نیاز به سامانه‌ی آنلاینی که امکان ثبت و استعلام چک وجود داشته باشد و تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت کند، پیش از هر زمان دیگری احساس میشد.
البته ناگفته نماند که نظارت بر صدور دسته چک، اعتبارسنجی متقاضیان دسته چک و مقابله با مشکلات چک برگشتی نیز از دیگر قابلیت‌های سامانه صیاد است. ایده راه‌اندازی این سامانه در سال ۹۶ مطرح شده بود، اما در نهایت پس از تغییرات اساسی و پیمودن سیر تکاملی در فروردین ماه سال جاری ثبت چک در این سامانه الزامی شده است.
عملکرد سامانه صیاد بر اساس چه اصولی است؟
سامانه هوشمند چک صیاد نیز مانند هر سامانه‌ی دیگری چند اصل اساسی را سرلوحه کار خود قرار داده است. بنابراین عملکرد این سامانه در صورتی که طبق اصول زیر باشد، مورد قبول بانک مرکزی خواهد بود:
- در این سامانه هر چک که در اصطلاح به آن چک صیادی گفته می‌شود، دارای یک شماره منحصر به فرد است. بنابراین امکان استعلام چک توسط سامانه و اطمینان از اعتبار دارنده چک توسط دریافت کننده امکانپذیر خواهد بود.
- کلیه اطلاعات هویتی دارنده چک در این سامانه هوشمند ثبت می‌شود. از این رو دریافت‌کننده چک امکان استعلام وضعیت حساب‌ها و تعداد چک‌های برگشتی صادرکننده چک را داشت باشد. به این ترتیب از میزان اعتبار او برای اعتماد و اطمینان ار خرید و فروش بیش‌تر خواهد بود.
- استفاده از این سامانه سبب شده است که صدور دسته چک از اختیار شعبات بانک‌های مختلف خارج شود و تنها با صلاح دید بانک مرکزی صورت پذیرد. به این ترتیب تعداد چک‌های برگشتی بانک‌های مختلف نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
هدف از راه‌اندازی سامانه هوشمند صیاد چیست؟
همانگونه که پیش‌تر نیز به این موضوع اشاره شد، هدف اصلی راه‌اندازی سامانه صیاد کاهش تعداد چک‌های برگشتی و بررسی صلاحیت افرادی است که برای دریافت دسته چک اقدام می‌کنند. در ادامه به بررسی برخی دیگر از اهداف راه‌اندازی این سامانه می‌پردازیم:
- کاهش تنش‌های اعتباری صاحبان دسته چک
- افزایش قدرت نظارت بر فرآیند صدور دسته چک
- تسهیل امکان پیگیری هر چک به صورت مجزا در سراسر کشور بدون توجه به بانک صادر کننده آن
- جلوگیری از صدور دسته چک برای افراد دارای سوء پیشینه و یا فاقد صلاحیت
- ایجاد یک بانک اطلاعاتی یکپارچه
استفاده از سامانه هوشمند صیاد چه مزایایی دارد؟
جایگزینی سامانه‌های آنلاین هوشمند با سیستم سنتی گذشته معمولا مزایای بسیاری را برای کاربران فراهم می‌کند. سامانه هوشمند چک‌های صیادی نیز از این امر مستثنی نیست. در ادامه برخی از مهم‌ترین این مزایا را با شما به اشتراک می‌گذاریم:
- اعتبارسنجی یکپارچه
- کنترل دقیق تاریخچه حساب فرد متقاضی دسته چک قبل از صدور آن
- استعلام وضعیت عملکرد صاحب چک توسط گیرنده
- استانداردسازی ابعاد چک
- ثبت دقیق اطلاعات هویتی صاحب چک
- منحصر به فرد بودن چک
- آنلاین بودن چک بدون در نظر گرفتن بانک صادر کننده آن
- داشتن شماره منحصر به فرد و اختصاصی هر برگ از چک
- افزایش امنیت و مقابله با پولشویی یا جعل
استعلام چک و یا ثبت چک در سامانه هوشمد صیاد به چه ترتیبی انجام می‌شود؟
ثبت چک و استعلام آن دو امکان ویژه است که سامانه هوشمند مختص دسته چک بانک مرکزی برای کاربران فراهم کرده است. اما نکته اینجاست که برخورداری از هر یک از این خدمات تحت شرایط و ضوابط خاصی خواهد بود. در ادامه دسترسی به هر یک از این دو ویژگی را با شما عزیزان به اشتراک می‌گذاریم:
الف) استعلام چک
استعلام چک صیادی از طریق صفحه اصلی این سامانه در سایت بانک مرکزی امکانپذیر می‌باشد. برای این منظور پس از ورود به سایت بانک مرکزی لازم است که وارد منوی نظام‌های پرداختی و زیرساخت شوید و استعلام وضعیت اعتباری چک را انتخاب کنید.
البته ناگفته نماند که در ماه‌های اخیر امکان استعلام چک از طریق برخی از اپلیکیشن‌های معتبر، درگاه‌های نوین بانک‌ها و یا از طریق پیام کوتاه سامانه ۷۰۱۷۰۱ نیز امکانپذیر شده است.
ب) ثبت چک
متاسفانه هنوز بخش ثبت چک در پنل سامانه صیاد در دسترس نیست. بنابراین طبق اطلاعات ارائه شده توسط بانک مرکزی امکان ثبت چک از طریق اپلیکیشن‌های تایید شده توسط بانک مرکزی و درگاه‌های نوین بانک‌ها و موسسات مالی معتبر امکانپذیر است.
با توجه به اطلاعات ارائه شده در این مطلب می‌توان نتیجه گرفت که احراز هویت یکی از اصلی‌ترین مراحل موجود برای درخواست صدور دسته چک است. زیرا بدون تایید اطلاعات هویتی و استعلام حساب‌های بانکی مجوز دریافت دسته چک برای هیچ کس توسط بانک مرکزی صادر نخواهد شد. در این راستا راهکار احراز هویت یوآیدی نیز که به عنوان اولین سرویس احراز هویت دیجیتال در کشور شناخته می‌شود. فرآیند احراز هویت سامانه سجام جهت دریافت کد بورسی، احراز هویت اداره کار و احراز هویت سامانه ثنا را با سرعت و دقتی بسیار بالا انجام می‌دهد.
یوآیدی این فرایند را با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی مانند یادگیری عمیق و تشخیص زنده بودن چهره کاربر انجام می دهد. با یوآیدی نیازی به تعیین رمزهای عبور و یا حفظ آنها نیست. چرا که خود چهره کاربر و حضور وی، مجوز ورود و استفاده کاربر از خدمات مورد نظر می باشد. بنابراین استفاده از سیستم احراز هویت یوآیدی اطمینان بیش‌تری را به کاربران خواهد داد.
