امضای الکترونیکی پیشرفته یا امضای دیجیتال پیشرفته یکی از تاییدیه‌های هویت و پذیرش محتوای روش‌های مستند است. با این حال، این نوع امضای الکترونیکی منحصربه‌فرد نیست. دیجیتالی شدن به شرکت‌ها و موسسات این امکان را داده است که بدون نیاز به حضور فیزیکی در دفتر یا شعبه سازمان، با مخاطبان خود ارتباط کاری برقرار کنند. در این مقاله علاوه بر بررسی مفهوم امضای الکترونیکی (electronic signature) یا امضای دیجیتال(digital signature) و بررسی تفاوت‌های امضای الکترونیکی پیشرفته با سایر فرمت‌های امضای دیجیتال، به بررسی کامل امضای الکترونیکی پیشرفته می‌پردازیم تا تمامی ویژگی‌ها و نحوه عملکرد آن را به‌خوبی درک کنیم. با ما همراه باشید.
امضای الکترونیکی چیست؟
معنای امضای الکترونیکی یا امضای دیجیتال از یک مفهوم حقوقی برای تعریف سرچشمه می‌گیرد، که در دنیای دیجیتال/الکترونیک معادل مفهوم سنتی امضای دست‌نویس است. این امضا یک موضوع را به تصویر می‌کشد و به معنای اراده و پذیرش یک متن توسط این تصویر است.
حال ببینیم معنای امضای الکترونیکی پیشرفته چیست؟ امضای الکترونیکی پیشرفته دقیقاً همان چیزی است که امکان آنلاین شدن ۱۰۰٪ فرآیند سنتی امضا را فراهم می‌کند و از راه دور و از طریق هر کانال و دستگاه دیجیتالی، مجموعه‌ای از داده‌های رمزگذاری شده را در یک پیام الکترونیکی به‌صورت یکپارچه کامل می‌سازد.
این فناوری بر اساس تکنیک‌های مختلفی برای امضای یک سند است. این فرآیند شامل تأیید هویت موضوع امضاکننده و متعاقباً ثبت امضای الکترونیکی ساده، واجد شرایط یا پیشرفته و پذیرش قراردادی توسط همان شخص است.
در بخش اول فرآیند، از روش‌های مختلفی مانند بیومتریک چهره، کارت مشخصات یا رمز عبور یک‌بار مصرف (OTP) برای تایید هویت فرد امضاکننده استفاده می‌شود و در بخش دوم، انواع تکنیک‌های رمزنگاری انجام می‌شود تا از قابل اعتماد بودن و متعاقباً مصون ماندن سند اطمینان حاصل شود و امضا به هویت امضاکننده الصاق شود.
امضای الکترونیکی پیشرفته چیست؟ آشنایی با تعریف و الزامات امضای دیجیتال
امضای الکترونیکی پیشرفته، نوعی امضای الکترونیکی است که با یک سری الزامات فنی و قانونی مطابق با مقررات مرجع اروپا در مورد امضای الکترونیکی (eIDAS) مطابقت دارد و آن را تضمین می‌کند؛ در ادامه این مقاله به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت.
امضای الکترونیکی پیشرفته باید شرایط زیر را داشته باشد:
- باید به صورت منحصر به فرد و غیرقابل انتقال به شناسه امضاکننده پیوند داده شود.
- باید اجازه شناسایی خود را بدهد.
- باید با استفاده از داده‌هایی ایجاد شود که امضاکننده بتواند با اعتماد استفاده کند و کنترل انحصاری داشته باشد.
- باید به داده‌های سند امضا شده پیوند داده شود تا از هرگونه تغییر بعدی در آن جلوگیری شود.
این شرایط موجب می‌شود که یک امضای الکترونیکی پیشرفته، امنیت کامل و سطح بالایی را در فرآیندهای امضا و قرارداد داشته باشد. یکپارچگی محتوای امضا شده، ویژگی کلیدی آن است؛ این نوع امضای دیجیتال، یعنی امضای الکترونیکی پیشرفته، است که تضمین می‌کند سند امضا شده یا هویت امضاکننده تغییر نکرده است.
امضای الکترونیکی پیشرفته برای چه کارهایی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد؟
هنوز هم فرآیندهای روزمره‌ای وجود دارند که باید دیجیتالی شوند و به سطح بالایی از امنیت برسند؛ امضای الکترونیکی پیشرفته نسبت به سایر انواع امضاهای دیجیتال، این امنیت را تضمین می‌کند. مهم‌ترین فرآیندهایی که به امضای الکترونیکی پیشرفته نیاز دارند عبارتند از:
- حساب بانکی و قراردادهای سطح بالا (رهن، طرح‌های بازنشستگی، بدهی مستقیم و غیره) در هر بخش.
- رویه‌های بخش‌های حمل و نقل و گردشگری (پذیرش هتل‌ها، کارهای مرزی و غیره).
- فرآیندهای دولت الکترونیک و سایر موارد مرتبط با همکاری شهروندان.
تفاوت بین امضاهای دیجیتالی ساده، پیشرفته و واجد شرایط
امضای دیجیتال پیشرفته یکی از سه نوع رایج امضای الکترونیکی است. این امضای دیجیتال تفاوت‌های قابل توجهی را با دو نوع دیگر، یعنی امضای الکترونیکی ساده و امضای الکترونیکی واجد شرایط، دارد.
تفاوت اصلی امضای الکترونیکی پیشرفته با امضای الکترونیکی ساده، شناسایی شخص امضاکننده است. با امضای الکترونیکی ساده، نیازی به ایجاد الگوی شناسایی امضاکننده نیست، در حالی که در امضای الکترونیکی پیشرفته این امر یک نیاز ضروری است. الگوی شناسایی یک عامل کلیدی برای امضای قرارداد است که قانون مستلزم داشتن معیاری با امنیت بالا برای این نوع عملیات ریسک، علاوه بر الزام به رعایت مقررات ضد پولشویی است.
در مورد ارتباط امضای الکترونیکی پیشرفته و ساده با امضای الکترونیکی واجد شرایط باید گفت که هر دو تمام ویژگی‌ها و کاربردهای امضای دیجیتال پیشرفته را به اشتراک می‌‌گذارند. اما نکته کلیدی در ایجاد علامت امضا نهفته است. برای ایجاد علامت امضا، از یک دستگاه امضای الکترونیکی واجد شرایط استفاده می‌شود. برای ساخت امضای دیجیتال، سخت افزار خاص و تنظیم شده مورد نیاز است.
قانون اروپا در مورد امضای الکترونیکی پیشرفته
قاره اروپا در استانداردهای نظارتی امضای الکترونیکی در جهان پیشرو است و این استانداردها در کشورهای مختلف تکرار می‌شوند. مقررات ۹۱۰/۲۰۱۴ که با نام اختصاری آن eIDAS (خدمات شناسایی الکترونیکی، احراز هویت و اعتماد) شناخته می‌شود، چارچوبی را برای امضای الکترونیکی و خدمات اعتماد آنلاین تعیین کرده است.
eIDAS تمام جنبه‌های مربوط به تراکنش‌های الکترونیکی از جمله امضای الکترونیکی پیشرفته را سازماندهی می‌کند. در همین راستا، مقررات ۵AMLD (دستورالعمل ضد پول شویی) با ایجاد فضای منحصر به‌فرد از فرصت‌ها در اروپا برای بخش دیجیتال، بهبود زندگی کاربران و کمک به شرکت‌ها برای حفظ ارتباط ایمن و شفاف با مشتریان خود، با eIDAS مطابقت دارد.
SignatureID، امضای الکترونیکی برای احراز هویت الکترونیکی
SignatureID یک راه حل کامل امضای الکترونیکی برای احراز هویت الکترونیکی (eID) است. یک راه حل همه کاره که به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و ادغام آسان، با هر موقعیت و وسیله‌ای (از دستگاه‌های خودپرداز گرفته تا پایانه های دیجیتال، وب یا اپلیکیشن موبایل) سازگار است.
SignatureID یک راه حل سه‌گانه است که هر سه نوع امضای الکترونیکی پیشرفته، امضای الکترونیکی ساده و امضای الکترونیکی واجد شرایط را ارائه می دهد. با استفاده از SignatureID، شناسایی مشتری را می‌توان با استفاده از روش‌های زیر انجام داد:
- امضای دست‌نویس، نمودار الکترونیکی؛
- OTP (رمز عبور یک بار مصرف) از طریق پیامک یا تماس؛
- بیومتریک چهره؛
- فناوری بدون تماس با سند هویت NFC؛
- پین شخصی.
SignatureID دارای حداکثر ضمانت‌های امنیتی و انطباق با مقررات است. دارای گواهینامه های الکترونیکی x.509 v3 است و با استاندارد PadES در Adobe PDF پیاده سازی شده است. توسعه آن ۱۰۰٪ با eIDAS، AML5 و SEPA مطابقت دارد و دارای مهر زمان الکترونیکی مناسب است.
نرم‌افزار آن با مکانیسم‌های منحصربه‌فرد، با تکیه بر فناوری پیشرو احراز هویت ویدیویی VideoID، و با اجتناب از شخصیت‌پردازی فیزیکی مورد نیاز امروز، شناسایی امضاکننده را با تضمین‌هایی با ابزارهای کاملاً دیجیتالی انجام می‌دهد. به همین ترتیب، این اولین RESTful API برای خدمات امضای الکترونیکی در بازار است که به هر سازمانی اجازه می‌دهد قابلیت امضای پیشرفته را از هر کانال و در هر فرآیند و دستگاهی در عرض چند ساعت ادغام کند.
یوآیدی اولین سرویس احراز هویت دیجیتال در کشور است که فرایند احراز هویت کاربران را با الگوریتم های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نظیر تشخیص چهره و تشخیص زنده بودن چهره کاربر انجام می دهد. فرایند احراز هویت غیرحضوری با یوآیدی به صورت آنی و با دقت بالای ۹۸ درصد انجام می پذیرد. برای دریافت مشاوره رایگان جهت احراز هویت کاربران خود با کارشناسان ما تماس بگیرید.
