مشاغل خانگی به دسته ای از کسب و کارهایی گفته می شود که توسط اعضای خانواده در محیط مسکونی و بدون ایجاد مزاحمت برای همسایه ها انجام می گیرند. این کسب و کارها زیر نظر وزارت کار و برای تولید کالا و یا خدمت به خارج از منزل طرح ریزی و شروع به فعالیت می نمایند. مجوز مشاغل خانگی طبق دستورالعمل اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی که توسط وازرت کار ابلاغ شده، صادر می گردد.
تاثیر مشاغل خانگی در اقتصاد کشور
مشاغل خانگی نقش تعیین کننده ای در اقتصاد کشورهای پیشرفته دنیا ایفا می کنند. به طوری که در برخی موارد، بیش از نیمی از اقتصاد این کشورها را مشاغل خانگی تشکیل می دهند. در نمودار زیر سهم مشاغل خانگی از اقتصاد کشورهای پیشرفته را مشاهده می کنیم.
همانگونه که مشاهده می شود، ۵۳ درصد از درآمد اقتصادی کشور لوکزامبورگ از مشاغل خانگی می باشد. در اکثر موارد نیز سهم مشاغل خانگی از اقتصاد کشورها بالای ۴۰ درصد است. با این اوصاف، می توان چنین نتیجه گرفت که مشاغل خانگی نقش تعیین کننده ای در اقتصاد پویای یک کشور دارد.
طبق آمار گزارش شده توسط معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت کار سهم مشاغل خانگی از اقتصاد کشور کمتر از ۴ درصد می باشد. با یک حساب ساده می توان دریافت که می توان از ظرفیت مشاغل خانگی حداکثر استفاده را برد. زیرا هزینه تولید در مشاغل خانگی پایین بوده و کیفیت محصولات تولید شده در این کسب و کارها بالاست. همچنین بازاریابی برای آنها آسانتر است. در ادامه نحوه دریافت مجوز برای راه اندازی کسب و کار خانگی را توضیح خواهیم داد.
شرایط دریافت مجوز برای مشاغل خانگی
شرایط عمومی اخذ مجوز برای راه اندازی مشاغل خانگی شامل موارد زیر می باشند:
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری و نداشتن سوء پیشینه موثر در فرایند اخذ مجوز
- داشتن حداقل سن ۲۰ برای افرادی که به صورت مستقل خواهان مجوز می باشند
- کارت پایان خدمت و یا معافیت از خدمت سربازی برای آقایان
- داشتن اقامت در محل مورد نظر جهت راه اندازی کسب و کار
شرایط اختصاصی برای دریافت مجوز مشاغل خانگی شامل مواردی است که برای هر کسب و کاری که فرد متقاضی قصد شروع آن را دارد متفاوت است. این شرایط به شرح زیر می باشند:
- داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار در کسب و کار مورد نظر
- داشتن مدرک معتبر مهارتی در زمینه کار مورد نظر
- برای مشاغل مرتبط با مواد غذایی و ویا محصولات بهداشتی، گواهی سلامت مورد نیاز است
- متقاضی مستقل باید حداقل ۲۰ درصد سارمایه را تامین نماید
- داشتن طرح توجیهی کسب و کار مورد نظر
- توانایی در مدیدرین و اداره کار مورد نظر
فرایند صدور مجوز برای فعالیت مشاغل خانگی توسط وزارت کار انجام می پذیرد و متولی این امر اداره کار مستقر در هر استان می باشد. ساعات کار هر یک از اعضا در شغل خانگی نباید بیشتر از ۴۴ ساعت در هفته باشد. با این شرایط و در صورت صلاحدید دستگاههای ناظر مربوط، امکان فعالیت چند شغل خانگی به صورت همزمان وجود دارد. مجوز ایجاد مشاغل خانگی توسط معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار انجام می پذیرد.
مراحل اخذ مجوز مشاغل خانگی به ترتیب زیر می باشد:
- انجام فرایند ثبت نام در سامانه مشاغل خانگی کشور
- درخواست مجوز مشاغل خانگی
- ارائه مدارک مورد نیاز و تکمیل فرم های لازم
- ارائه طرح توجیهی شغل مورد تقاضا توسط متقاضی مجوز
- ارائه اسناد تامین حداقل ۲۰ درصد سرمایه
- بررسی طرح و درخواست متقاضی توسط دستگاه اجرایی طی ۷ روز
- تایید درخواست و اعطای مجوز برای کسب و کار مورد نظر توسط اداره کار استان مربوطه
مزایای ایجاد کسب و کارهای خانگی
مزیت بزرگ دریافت مجوز برای راه اندازی مشاغل خانگی، امکان دریافت وام و تسهیلات بانکی برای ایجاد رونق در کسب و کار و توسعه شغل می باشد. بنابراین افراد داری مجوز راه اندازی مشاغل خانگی می توانند از تسهیلات مشاغل خانگی برخوردار شوند. بازپرداخت وام مشاغل خانگی بلندمدت می باشد. از دیگر تسهیلاتی که دولت برای مشاغل خانگی در نظر گرفته، می توان به ایجاد بازارهای محلی که توسط شهرداری ها برای عرضه محصولات این مشاغل ایجاد می شود، اشاره کرد.
شاغلان در مشاغل خانگی می توانند به صورت خویش فرما و با عنوان شغلی آزاد، خود و کارکنان خود را بیمه نمایند و کارکنان می توانند در صورت بیکاری طبق قوانین بیمه، با ارسال درخواست بیمه بیکاری در سامانه روابط کار، از بیمه بیکاری استفاده نمایند. به همین منظور باید ابتدا فرایند احراز هویت در سامانه روابط کار را در این سامانه انجام دهند. فرایند احراز هویت غیرحضوری سامانه روابط کار با همکاری یوآیدی انجام می پذیرد. یوآیدی فرایند احراز هویت کاربران را با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی مانند تشخیص چهره و تشخیص زنده بودن کاربر، به صورت بلادرنگ و با دقت بالای ۹۸ درصد به انجام می رساند.
