در سالهای اخیر صحبت از هوش مصنوعی یا Artificial Intelligent نقل مجالس شده است. همه ما هم جسته و گریخته نکاتی را در مورد کاربرد AI شنیدهایم. اما ممکن است توفیق آشنایی جامع با مفهوم هوش مصنوعی و نحوه به کارگیری آن در صنایع مختلف را نداشته باشیم. از این رو در این مطلب از وبلاگ یوآیدی بر آن شدیم که در مورد مفاهیم هوش مصنوعی اطلاعاتی را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم. باشد که آگاهی با مفهوم هوش مصنوعی بتواند در کاربرد آن در موارد مختلف کمک حال شما باشد.
هوش مصنوعی چیست؟
همانگونه که میدانید هوش مصنوعی یکی از شاخههای مربوط به مهندسی کامپیوتر و در حقیقت یک علم بین رشتهی است که با استفاده از آن یک رفتار هوشمندانه توسط الگوریتمهای برنامهنویسی شبیه سازی میشود. از این رو در بسیاری از منابع از هوش مصنوعی تحت عنوان تقلید هوشمندانه ماشین از رفتار انسان یاد میشود.
مسئلهای که در مبحث هوش مصنوعی و شبیهسازی رفتارهای انسانی وجود دارد، پیچیده بودن رفتار انسانها است. چرا که پیچیدگی رفتارهای انسانی معمولا عمل شبیهسازی را چندین برابر دشوارتر میکند. به همین دلیل است که از یادگیری ماشین، شبکههای عصبی مصنوعی و الگوریتمهای مختلف برای شبیهسازی در هوش مصنوعی استفاده میشود.
با این اوصاف اگر بخواهیم هوشمصنوعی را در یک جمله به صورت مختصر تعریف کنیم، میتوان گفت هوش مصنوعی در حقیقت برای توصیف ماشینها، کامپیوترها و یا برنامههایی به کار میرود که توانایی انجام فعالیتهای شناختی وابسته به ذهن انسان را به خوبی دارند. که در این میان توانایی یادگیری و حل مسئله بسیار بیشتر از سایر موارد مد نظر قرار دارد.
اهداف هوشمصنوعی شامل چه مواردی است؟
همانگونه که از تعریف بالا میتوان به این نتیجه رسید، در حقیقت اساس هوشمصنوعی بر این اصل استوار است که چگونه میتواند سیستمی طراحی شود که طبق هوش انسانی عمل کند و توانایی انجام کارها و وظایف محوله را به نحو احسنت داشته باشدو از این رو میتوان نتیجه گرفت که اهداف هوش مصنوعی در حالت کلی شامل موارد زیر خواهد بود:
- یادگیری
- توانایی استدلال
- قدرت درک
تاریخچه هوشمصنوعی
اگر از همراهان قدیمی وبلاگ یوآیدی باشید، میدانید که پیشتر به طور مفصل به بررسی تاریخچه هوشمصنوعی پرداختهایم. از این رو برای بررسی جزئیات مربوط به این مبحث میتوانید به دستهبندی هوش مصنوعی وبلاگ یوآیدی مراجعه کنید. اما اگر بخواهیم به صورت خلاصه در مورد تاریخچه این علم جدید با شما صحبت کنیم، میتوانیم بگوییم که اصطلاح هوش مصنوعی در حقیقت برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ مطرح شده است.
اما این روزها با رشد و توسعه فناوری و گسترش استفاده از سیستمهای کامپیوتری پیشرفته مبحث AI نیز بیش از پیش مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیقات اولیه انجام شده در زمینه هوشمصنوعی در سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ شامل روشهای حل مسئله و تقلید از استدلالهای انسانی بود. همین مباحث نیز در واقع سرآغازی برای شکلگیری علم AI به صورت امروزی بود.
هوش مصنوعی در چه مواردی کاربرد دارد؟
زندگی امروزی ما گویی با فناور عجین شده است. هوش مصنوعی نیز از این امر مستثنی نیست. بنابراین به صراحت میتوان گفت که هوش مصنوعی بخش بزرگی از زندگی روزمره ما را در بر گرفته است. هر چند در بسیاری از موارد ممکن است ما نقش و حضور آن را احساس نکنیم. اما در سیستمهای امروزی هوش مصنوعی همواره حضور دارد و به شکل پررنگی نیز ایفای نقش میکند. از جمله این کاربردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرگرمی
امروزه هوشمصنوعی در تک تک سیستمهای مربوط به طراحی انواع سرگرمی و کنسولهای بازی نقش کلیدی ایفا میکند. - سیستم پاسخگویی آنلاین
برای همه ماهایی که در فضای مجازی فعالیت داریم، حداقل یک بار این اتفاق افتاده است که با یک بات وارد مذاکره شویم. چرا که بسیاری از کسبوکارهای آنلاین برای بخش پاسخگویی به یولان متداول مشتریان معمولا از یک بات مجهز به هوشمصنوعی برای یافتن پاسخ متناسب بهره میگیرند. - سیستمهای مرتبط با سلامت
شاید برای شما هم جالب باشد اگر بدانید که در بسیاری از موارد سلامتی ما توسط هوشمصنوعی کنترل میشود. چرا که دستگاههای جراحی و رادیولوژی پیشرفته و همچنین سیستم چکاپ هوشمند بدن همه و همه از فناوری AI برای ارائه خدمات استفاده میکنند. - تولید
فناوری AI در ایجاد هماهنگی بین تقاضا، تولید و زمان انتقال نیز نقش موثری را ایفا میکند. استفاده از فناوری AI در تولید هزینهها را به مراتب کاهش داده است. از این رو در بسیاری از موارد مورد استقبال صاحبان کسبوکار قرار گرفته است. - رشد کسبوکارهای آنلاین
توسعه فروشگاههای آنلاین به واسطه رشد و توسعه فناوری AI به وقوع پیوسته است. چرا که این فناوری با حذف واسطهها فرآیند خرید و فروش را به مراتب سادهتر از قبل کرده است. - سیستم کنترل سلامت و ورزش
فناوری AI در طراحی سیستمهای ورزشی منظم و کنترل سلامتی از جمله محاسبه شاخص تودهای بدن و … نیز نقش موثری دارد. در حال حاضر اکثریت قریب به اتفاق سیستمها از این فناوری برای بهبود تجربه کاربری بهره میگیرند. - مشاوره تحصیلی و برنامهریزی
ارائه مشاوره و پشتیبانیهای آنلاین بر اساس پایگاه داده سیستمیک تعریف شده نیز یکی از کاربردهای فناوری AI است که بیشتر مورد توجه کاربران قرار گرفته است. ارائه برنامهریزی منظم بر اساس دادههای ورودی و کمک برای رسیدن به هدف یکی دیگر از کاربردهای این فناوری است.
شاخههای اصلی هوشمصنوعی
همانگونه که پیشتر نیز به این موضوع اشاره شد هوش مصنوعی یک علم بین رشتهاب پیچیده است. بنابراین بررسی آن تنها در یک حوزه مشخص و محدود غیر ممکن خواهد بود. از این رو برای بررسی همه جانبه آن باید با شاخههای مختلف این علم آشنا شویم. مهمترین این شاخهها عبارتند از:
- پردازش زبان طبیعی
درک زبان انسان و تشخیص گفتار با به کارگیری الگوریتمهای خاص - بینایی ماشین
استفاه از الگوریتمهای خاص و الگوهای مشخص برای تشخیص تصاویر - یادگیری ماشین
پردازش هوشمندانه دادهها بر اساس الگوریتم مشخص و یادگیری آنها برای استفاده از موارد مشابه. - شبکه عصبی
شبیه سازی عملکرد سیناپسهای مغزی برای پردازش اطلاعات، یادگیری و بهرهگیری از آنها. - یادگیری عمیق
نوع خاصی از یادگیری ماشین که از الگوریتمهای ویژهای برای یادگیری و شبیهسازی رفتار انسانی بهره میگیرد. - رایانش شناختی
تلاش برای تعامل انسان مانند با ماشینها با استفاده از الگوریتمهای مشخص در این مبحث قرار دارد. - سیستمهای خبره و تصمیم یار
استفاده از الگوریتمهای خاص برای اخذ تصمیمات منطقی ماشابه با خبرگان و متخصصان - الگوریتم ژنتیک
الگوریتمهای ژنتیک با هدف تقلید فرآیند تکامل طبیعی موجودات زنده ایجاد شدهاند. این سیستمها در واقع از اصول انتخاب طبیعی داروین برای یافتن فرمول بهینه برای پیشبینی و تطبیق دادن الگوهای موجود استفاده میکنند. - روباتیک
استفاده از سنسورهای مختلف و هوشمند برای درک محیط اطراف فناوری اصلی به کار رفته در بحث روباتیک است. پردازش دادهها دریافت و تصمیمگیری نهایی بر اساس آنها از عناصر اصلی این شاخه علم هوشمصنوعی است.
آینده هوش مصنوعی
آیندهای که در انتظار هوشمصنوعی خواهد بود به هیچ عنوان قابل پیشبینی نیست. از این رو برخی هوش مصنوعی را تهدیدی برای جامعهی جهانی میدانند. چرا که این افراد پیشرفت هوش مصنوعی را عاملی برای خودسر شدن و عدم فرمانبرداری از انسان تلقی میکنند. زیرا معتقدند که از آنجایی که هوش مصنوعی میتواند بیاموزد و تصمیمگیری کند و خستگیناپذیر است شاید بتواند در آینده به یک نیروی افسار گسیخته تبدیل شود و دیگر از انسانها فرمانبرداری نداشتهباشد. بنابراین میتواند به عنوان تهدیدی برای تسلط انسان بر سایر موجودات تلقی شود.
اما در مقابل گروه دیگری از افراد هستند که معتقدند که استفاده صحیح از این فناوری میتواند سبب پیشرفت چشمگیری در زمینههای مختلف شود. بنابراین آینده روشنی را با هوشمصنوعی برای جامعه انسانی پیشبینی میکنند. چرا که در راستای بهرهگیری از این فناوری دستیابی به اهداف انسانی دشوار برای بشر را سادهتر از پیش میدانند.
نتیجهگیری
جهان در حال حرکت به سمت دیجیتالیزه شدن است. از این رو امنیت روش های احراز هویت به بحث چالش برانگیزی تبدیل شده است. زیرا این تحول عظیم به سیستم امنیتی بالا و روشهای احراز هویت جدیدی نیاز دارد. بنابراین طبیعی است که تمایل افراد برای استفاده از روشهای احراز هویت دیجیتال نیز به مراتب بیشتر شود. در همین راستا نیز شرکتهای بزرگ فناوری جهان در حال ابداع بهترین و امنترین راههای احراز هویت با استفاده از هوش مصنوعی و مطابق با تکنولوژیهای روز دنیا هستند تا بیشترین سهم را از این دیجیتالیزه شدن از آن خود کنند.
در راستای استقبال از روشهای جدید ارائه شده توسط هوش مصنوعی مانند انواع روشهای احراز هویت دیجیتال توسط کاربران اینترنت، احراز هویت یوآیدی نیز که به عنوان اولین سرویس احراز هویت دیجیتال در کشور شناخته میشود، آماده ارائه خدمت به مشتریان است. علاوه بر ارائه این خدمات در سامانه سجام و سامانه ثنا، محصول احراز هویت صرافی های رمزارز را مخصوصا برای این کسب و کارها توسعه و طراحی کرده است. در همین راستا نیز از آخرین فناوری تشخیص چهره بهره میجوید تا ارائه خدمات به مشتریان به بهترین شکل ممکن و طبق رضایت مشتری صورت پذیرد.
یوآیدی این فرآیند را با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی مانند یادگیری عمیق و تشخیص زنده بودن چهره کاربر انجام می دهد. با یوآیدی نیازی به تعیین رمزهای عبور و یا حفظ آنها نیست. چرا که خود چهره کاربر و حضور وی مجوز ورود و استفاده کاربر از خدمات مورد نظر می باشد. بنابراین استفاده از سیستم احراز هویت یوآیدی اطمینان بیشتری را به کاربران خواهد داد.