قرارداد fatf چیست
گروه ویژه اقدام مالی (fatf) یک نهاد بیندولتی متشکل از ۳۹ عضو، شامل ۳۷ کشور، سازمان ملل متحد و بانک جهانی است. این گروه در سال ۱۹۸۹ به عنوان یک ناظر برای مبارزه با پولشویی (AML) و مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) تأسیس شد و به دولتها در زمینه مقابله با جرایم مالی راهنمایی ارائه میدهد.
fatf راهنماییهایی را برای همسو کردن استانداردهای بینالمللی و ارائه مشاوره به کشورها در مورد مؤثرترین روشهای جلوگیری از فعالیتهای غیرقانونی ارائه میدهد. با توجه به چشمانداز در حال تغییر جرایم مالی، fatf به طور مرتب توصیهها و دستورالعملهای خود را بهروزرسانی و اصلاح میکند.
اهداف fatf چیست
اقتصاد جهانی با سرعتی چشمگیر در حال رشد است و همزمان، جرائم مالی نیز افزایش مییابند. پولشویی به عنوان یک نگرانی جهانی مطرح است، زیرا هر سال میلیاردها دلار به صورت غیرقانونی شسته میشود. گروه ویژه اقدام مالی (fatf)، که در سال ۱۹۸۹ تأسیس شد، یک نهاد سیاستگذاری بیندولتی است که میتوان آن را ستون اصلی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم دانست. این سازمان در سطوح محلی و بینالمللی سیاستهایی را برای پیشگیری از پولشویی و سایر جرائم مالی که از پولهای غیرقانونی تأمین میشوند، تدوین میکند. اهداف fatf عبارتند از:
مبارزه با پولشویی: fatf توصیههایی برای جلوگیری از پولشویی در سطح جهانی ایجاد کرده و از کشورها میخواهد که این توصیهها را در سیستمهای حقوقی و نظارتی خود لحاظ کنند.
مبارزه با تأمین مالی تروریسم: fatf به مبارزه با تأمین مالی گروههای تروریستی پرداخته و استانداردهایی برای جلوگیری از انتقال وجوه به این گروهها وضع کرده است.
تقویت همکاریهای بینالمللی: این سازمان با ایجاد یک شبکه همکاری بینالمللی تلاش میکند تا کشورهای مختلف در زمینه مبارزه با جرائم مالی همافزایی داشته باشند.
تقویت نظارت بر کشورهای عضو: fatf کشورها را ارزیابی میکند و میزان موفقیت آنها در پیادهسازی استانداردهای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم را بررسی میکند.
پیشگیری از تأمین مالی سلاحهای کشتار جمعی: علاوه بر مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، fatf به پیشگیری از تأمین مالی اشاعه سلاحهای کشتار جمعی نیز پرداخته است.
ایجاد شفافیت در سیستمهای مالی: fatf با تدوین استانداردهایی شفافیت بیشتری را در سیستمهای مالی کشورها ایجاد میکند تا از سوءاستفادههای مالی جلوگیری شود.
اعمال فشار اقتصادی بر کشورهایی که قوانین fatf را اجرا نمیکنند: fatf از طریق لیستهای سیاه و خاکستری، کشورهایی را که از قوانین پیروی نمیکنند شناسایی کرده و کشورها را به تطابق با قوانین بینالمللی وادار میکند.
fatf با توجه به تغییرات سریع در فناوریهای مالی مانند ارزهای دیجیتال و بلاکچین، دستورالعملها و توصیههای خود را بهطور مداوم بهروزرسانی میکند تا تهدیدات جدید را نیز پوشش دهد.
توصیه های fatf
گروه ویژه اقدام مالی (fatf) از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۸۹ به عنوان یک مرجع بینالمللی کلیدی در مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم شناخته شده است. این نهاد نظارتی ۴۰ توصیه را برای مبارزه با فعالیتهای غیرقانونی ارائه کرده و راهنماییهایی را برای کشورها در جهت توسعه رژیمهای مؤثر ضد پولشویی ارائه میدهد. این چارچوب یکپارچه که در نوامبر ۲۰۲۳ بهروزرسانی شده است، اکنون به پولشویی، تأمین مالی تروریسم و تأمین مالی اشاعه تسلیحات کشتار جمعی میپردازد.
به طور کلی، هدف اصلی fatf کاهش جرایمی است که میتوانند تهدیدی برای سیستم مالی جهانی باشند. برای دستیابی به این هدف، fatf بر ایجاد و ترویج اجرای مؤثر اقدامات قانونی، نظارتی و عملیاتی برای مبارزه با این جرایم تمرکز دارد.
اگر بخواهیم ۴۰ توصیه fatf را به صورت خلاصه بیان کنیم، باید بگوییم این توصیهها شرکتها را به موارد زیر راهنمایی میکند:
شناسایی جرایم مالی: تهدیدات مختلف جرایم مالی را در چارچوب سیاستها و سیستمهای موجود یک کشور شناسایی کنید.
اجرای سیاستهای ضد تقلب: سیاستها و رویههایی را در زیرساختهای مالی کشور توسعه و اجرا کنید تا با تهدیدات شناساییشده مانند پولشویی، تأمین مالی تروریسم، قاچاق مواد مخدر و تجارت تسلیحات مقابله شود.
ایجاد یک برنامه AML مناسب: اقداماتی پیشگیرانه برای مؤسسات مالی و نهادهای گزارشدهنده در راستای توصیههای ضد پولشویی (AML) و مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) fatf ایجاد کنید. این اقدامات شامل نگهداری سوابق، نظارت بر تراکنشها، احراز هویت مشتری و غربالگری AML میشود.
همکاری با نهادهای قانونی: نهاد قانونی کشور را به قدرت لازم برای اجرای قوانین و نظارت بر نهادهای گزارشدهنده مجهز کنید و اقدامات پیشگیرانه ریسک را اجرا نمایید.
تمرین پاسخگویی: پاسخگویی را در تمامی سطوح سیستم ترویج دهید و یک دستگاه قضایی منصفانه در کشور حفظ کنید.
یادداشتهای تفسیری fatf چیست؟
در حوزه جرائم مالی، مبارزه با پولشویی (AML) و مقابله با تأمین مالی تروریسم (CTF)، تغییرات به سرعت رخ میدهند و اغلب با پیشرفتهای فناوری مانند بلاکچین و ارزهای دیجیتال مرتبط هستند.
به همین دلیل، fatf نیاز دارد تا بهصورت دورهای توصیههای خود را بازبینی کند و تغییرات لازم را اعمال کند تا از وجود خلأهای قانونی جلوگیری و یکپارچگی استانداردهای خود را حفظ کند.
نهاد تصمیمگیرنده fatf، یعنی جلسه عمومی (Plenary)، سالانه سه بار در ماههای اکتبر، فوریه و ژوئن برگزار میشود. در این جلسات، گزارشهای ارزیابی متقابل، مسائل سیاستگذاری و حاکمیتی مورد بررسی قرار میگیرند. این جلسهها بهروزرسانیهایی ارائه میکنند تا خلأهای قانونی را برطرف کنند، ابتکارات راهبردی را تعیین نمایند و کارهای مربوط به حوزههای مهم را به پایان برسانند.
راهنمای fatf درباره داراییهای مجازی (VAs) و ارائهدهندگان خدمات مرتبط با آنها (VASPs)
چارچوبهای بینالمللی مقابله با پولشویی (AML) و تأمین مالی تروریسم (CTF) بر اساس استانداردهای جهانی fatf برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم شکل گرفتهاند. این استانداردها از طریق توصیههای fatf و یادداشتهای تفسیری مربوط به آنها تعیین میشوند.
کشورهای عضو fatf آخرین استانداردها را در سال ۲۰۱۲ پذیرفتند:
توصیههای fatf چارچوبی جامع و سازگار از اقدامات ارائه میدهد که کشورها باید برای مقابله با پولشویی، تأمین مالی تروریسم و تأمین مالی اشاعه تسلیحات کشتار جمعی اجرا کنند.
تمرکز اصلی این راهنما بر توضیح نحوه اجرای توصیهها در مورد داراییهای مجازی (VAs)، فعالیتهای مرتبط با داراییهای مجازی و ارائهدهندگان خدمات آنها (VASPs) است تا به کشورها کمک کند بهتر درک کنند که چگونه باید استانداردهای fatf را بهطور مؤثر اجرا کنند.
ظهور ارزهای دیجیتال، چالشی جدید برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم ایجاد کرده است.fatf از سال ۲۰۱۴ این حوزه را زیر نظر داشته و قصد دارد استانداردهایی را تنظیم کند که به این ریسکهای جدید بپردازد.
از زمان انتشار اولین توصیهها برای داراییهای مجازی و ارائهدهندگان خدمات مرتبط در سال ۲۰۱۹، fatf مواضع و راهنماییهای خود در مورد الزامات AML/CTF قابل اعمال به صنعت ارزهای دیجیتال را برای هماهنگی با تکامل سریع این حوزه بهروز کرده است.
تعاریف داراییهای مجازی (VAs) و ارائهدهندگان خدمات داراییهای مجازی (VASPs) که در راهنمای بهروز شده fatf ارائه شدهاند، برای درک تأثیر توصیههای fatf بر کسبوکارها و خدمات ارزهای دیجیتال بسیار مهم هستند. این تعاریف مشخص میکنند که کدام نوع از داراییهای دیجیتال و خدمات باید تحت پوشش چارچوبهای ضد پولشویی و تأمین مالی تروریسم (AML/CFT) در سطح جهانی قرار گیرند و بهویژه تحت الزامات “قانون سفر” قرار داشته باشند.
fatf اشاره میکند که تعاریف ارائهشده باید بهطور وسیع و گسترده تفسیر شوند. موضع fatf این است که هیچ دارایی مالی، صرفنظر از فرمت آن، نباید بهعنوان خارج از استانداردهای fatf طبقهبندی شود.
fatf داراییهای مجازی (VAs) را چگونه تعریف میکند؟
دارایی مجازی، نمایشی دیجیتال از ارزشی است که میتواند بهطور دیجیتال معامله یا منتقل شود و برای اهداف پرداخت یا سرمایهگذاری استفاده گردد. داراییهای مجازی شامل نمایندگیهای دیجیتال ارزهای فیات، اوراق بهادار یا سایر داراییهای مالی نیست که در دیگر بخشهای توصیههای fatf پوشش داده شدهاند.
fatf ارائهدهندگان خدمات داراییهای مجازی (VASPs) را چگونه تعریف میکند؟
ارائهدهنده خدمات دارایی مجازی به هر شخص حقیقی یا حقوقی اطلاق میشود که در دیگر بخشهای توصیهها پوشش داده نشده باشد و بهعنوان یک کسبوکار، بیش از یکی از فعالیتهای زیر را برای یا بهنمایندگی از شخص حقیقی یا حقوقی دیگری انجام دهد:
- تبادل بین داراییهای مجازی و ارزهای فیات؛
- تبادل بین یک یا چند نوع از داراییهای مجازی؛
- انتقال داراییهای مجازی؛
- نگهداری و/یا مدیریت داراییهای مجازی یا ابزارهایی که کنترل بر داراییهای مجازی را ممکن میسازد؛ و
- مشارکت در و ارائه خدمات مالی مرتبط با پیشنهاد و/یا فروش دارایی مجازی توسط صادرکننده.
تکامل سریع فضای ارز دیجیتال و تازگی غیرمتمرکزسازی باعث ایجاد بسیاری از فرصتها برای سوءتفاهم در این تعاریف شده است.
قوانین fatf در مورد پولشویی
قوانین ۴۰گانه fatf مجموعهای از راهنماییهای غیرالزامآور هستند که بر حوزههای خاصی تمرکز دارند، جایی که پولشویان، تروریستها و سایر مجرمان به رفتارهای مالی غیرقانونی میپردازند.
این توصیهها عمدتاً بر مبارزه با پولشویی تمرکز دارند، اما همچنین دستورالعملها و ابتکاراتی را ارائه میدهند که به واحدهای تحقیقات مالی (FIUs) و دیگر نهادهای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (AML/CFT) کمک میکند تا با گسترش اقدامات مالی مجرمانه مقابله کنند.
در ادامه، فهرستی از توصیههای ۴۰گانه fatf ارائه شده است که در دستهبندیهای کلی تقسیمبندی شدهاند:
سیاستها و هماهنگیهای AML/CFT (مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم)
- توصیه ۱: ارزیابی ریسکها و استفاده از رویکرد مبتنی بر ریسک
- توصیه ۲: همکاری و هماهنگی ملّی
پولشویی و مصادره
- توصیه ۳: جرمانگاری پولشویی
- توصیه ۴: مصادره و اقدامات موقت
تأمین مالی تروریسم و اشاعه تسلیحات
- توصیه ۵: جرمانگاری تأمین مالی تروریسم
- توصیه ۶: تحریمهای مالی هدفمند مرتبط با تروریسم و تأمین مالی تروریسم
- توصیه ۷: تحریمهای مالی هدفمند مرتبط با اشاعه تسلیحات
- توصیه ۸: سازمانهای غیرانتفاعی
اقدامات پیشگیرانه
- توصیه ۹: قوانین مربوط به حفظ اسرار مؤسسات مالی
- توصیه ۱۰: شناسایی و احراز هویت مشتری
- توصیه ۱۱: نگهداری سوابق
- توصیه ۱۲: اشخاص سیاسی برجسته (PEPs)
- توصیه ۱۳: بانکداری مکاتبهای
- توصیه ۱۴: خدمات انتقال پول یا ارزش
- توصیه ۱۵: فناوریهای جدید
- توصیه ۱۶: انتقالهای وجه
- توصیه ۱۷: اتکا به اشخاص ثالث
- توصیه ۱۸: کنترلهای داخلی و شعب و شرکتهای تابعه خارجی
- توصیه ۱۹: کشورهای با ریسک بالاتر
- توصیه ۲۰: گزارشدهی معاملات مشکوک
- توصیه ۲۱: افشای اطلاعات و حفظ محرمانگی
- توصیه ۲۲: مشتریمداری در مشاغل و حرفههای غیربانکی (DNFBPs)
- توصیه ۲۳: اقدامات دیگر در DNFBPs
شفافیت و مالکیت ذینفع در اشخاص حقوقی و ترتیبات قانونی
- توصیه ۲۴: شفافیت و مالکیت ذینفع در اشخاص حقوقی
- توصیه ۲۵: شفافیت و مالکیت ذینفع در ترتیبات قانونی
اختیارات و مسئولیتهای مقامات صالح و سایر اقدامات نهادی
- توصیه ۲۶: مقررات و نظارت بر مؤسسات مالی
- توصیه ۲۷: اختیارات نهادهای نظارتی
- توصیه ۲۸: مقررات و نظارت بر مشاغل و حرفههای غیربانکی (DNFBPs)
- توصیه ۲۹: واحدهای اطلاعات مالی
- توصیه ۳۰: مسئولیتهای مجریان قانون و مقامات تحقیقاتی
- توصیه ۳۱: اختیارات مجریان قانون و مقامات تحقیقاتی
- توصیه ۳۲: انتقال نقدی
- توصیه ۳۳: آمار
- توصیه ۳۴: راهنمایی و بازخورد
- توصیه ۳۵: تحریمها
همکاریهای بینالمللی
- توصیه ۳۶: ابزارهای بینالمللی
- توصیه ۳۷: مساعدت حقوقی متقابل
- توصیه ۳۸: مساعدت حقوقی متقابل: مسدودسازی و مصادره
- توصیه ۳۹: استرداد
- توصیه ۴۰: سایر اشکال همکاریهای بینالمللی
1 دیدگاه دربارهٔ «قرارداد fatf چیست ؟ قوانین، اهداف و توصیه های fatf»
تشکر از آموزه های اقتصادی گروه