کلاهبرداری چه مفهومی دارد و انواع کلاهبرداری کدامند؟

کلاهبرداری در حقیقت یک عمل فریبنده تعمدی با هدف تأمین منافع غیرقانونی مباشر یا سلب حق قربانی است. انواع کلاهبرداری عبارتند از :

• • • کلاه‌برداری مالیاتی
    • کلاه‌برداری کارت اعتباری
    • کلاه‌برداری سیم (ارتباطی و اینترنتی)
    • کلاه‌برداری در اوراق بهادار (سهام یا سرمایه‌گذاری)
    • کلاه برداری ورشکستگی

این فعالیت متقلّبانه می‌تواند توسط یک فرد، چند نفر یا یک شرکت تجاری انجام شود.

نکات اصلی در خصوص کلاه برداری

• • کلاهبرداری شامل فریب به قصد کسب سود غیرقانونی یا غیراخلاقی به قیمت تحمیل هزینه بر دیگری است.
  • در امور مالی، کلاهبرداری می‌تواند به اشکال زیادی صورت گیرد. از جمله طرح مطالبات بیمه‌ای کذب، حساب‌سازی، طرح‌های پامپ و دامپ و سرقت هویت که منجر به خریدهای غیرمجاز می‌شود.
  • کلاهبرداری هر ساله میلیاردها دلار برای اقتصاد هزینه دارد و افراد دستگیر شده با مجازات‌هایی نظیر جریمه و حبس روبه‌رو می‌شوند.

الف) توضیحات

کلاه برداری شامل وارونه جلوه دادن واقعیت‌ها است. خواه با مضایقۀ تعمدی اطلاعات مهم و یا ارائۀ اظهارات کذب به طرف مقابل با منظور خاص به دست آوردن چیزی که دستیابی به آن بدون فریب ممکن نباشد.

غالبا، مباشر کلاه‌برداری اطلاعاتی دارد که قربانی موردنظر از آن بی‌خبر است که به وی اجازه می‌دهد قربانی را بفریبد. در اصل، فرد یا شرکتی که مرتکب کلاه برداری شده، از عدم تقارن اطلاعاتی بهره می‌برد. به‌طور خاص، هزینۀ منابع صرف شده جهت بررسی و تصدیق این اطلاعات می‌تواند به قدری زیاد باشد که انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری کامل در پیشگیری از کلاهبرداری ایجاد کند.

هم ایالت‌ها و هم دولت فدرال قوانینی دارند که کلاهبرداری را جرم می‌انگارند. هر چند اقدامات متقلّبانه همیشه منجر به دادرسی کیفری نمی‌شود. دادستان های دولت در تعیین ارسال پرونده به دادگاه، یا فیصلۀ آن در صورت حل‌ و فصل سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر ماجرا، اغلب اختیار قابل‌توجهی دارند. در صورت ارسال پروندۀ کلاهبرداری به دادگاه، ممکن است مرتکب مجرم شناخته و به زندان فرستاده شود.

ب) ملاحظات قانونی

هرچند ممکن است دولت تصمیم به فیصلۀ یک پرونده کلاه برداری خارج از روال دادرسی کیفری بگیرد. اما طرف‌های غیردولتی که ادعای خسارت می‌کنند می‌توانند یک پرونده مدنی به جریان بیندازند.

قربانیان کلاهبرداری نیز می‌توانند از مجرم شکایت کنند تا وجوهشان را پس بگیرند. یا در صورتی که ضرر مالی در کار نباشد، می‌توانند برای اعاده حقوق قربانی شکایت کند. اثبات اینکه کلاهبرداری صورت گرفته، مستلزم آن است که مباشر اعمال خاصی مرتکب شده باشد.

• • • اول، مباشر بایستی اظهارات کذب را به‌عنوان یک واقعیت مسلم ارائه دهد.
    • دوم، مباشر بایستی بداند که این اظهارات خلاف واقع است.
    • سوم، مباشر باید قصد فریب قربانی را داشته باشد.
    • چهارم، قربانی باید ثابت کند که به این اظهارات کذب اعتماد کرده است.
    • پنجم، قربانی باید در نتیجۀ عمل برپایه اظهارات تعمدا  کذب مزبور متحمل خسارت شده باشد.

انواع کلاهبرداری مالی

شیوه های متداول کلاهبرداری در وثیقه فردی شامل سرقت هویت و تحریف درآمد/دارایی است. درحالی‌که متخصصان صنعت ممکن است از کلاه برداری ارزیابی و وام های الکی (وامی که یا گیرندۀ آن جعلی است یا ملکی که برای آن وام گرفته می‌شود) برای فریب دادن سیستم استفاده کنند. رایج‌ترین شیوه های کلاهبرداری در وثیقۀ سرمایه‌گذاران عبارتند از:

• • انواع مختلف فروش فوری ملک
  • کلاهبرداری در مورد وضعیت سکونت در ملک
  • کلاهبرداری خریدار وکالتی.

کلاهبرداری در صنعت بیمه نیز رخ می‌دهد. با توجه به میزان مطالبات، بررسی کامل مطالبات بیمه ممکن است ساعات طولانی زمان ببرد و امکان دارد بیمه‌گر تشخیص دهد بررسی شتاب‌زده‌تر موجه است.

با علم به این موضوع، ممکن است فرد مطالبۀ زیان اندکی مطرح سازد که در حقیقت اتفاق نیفتاده است. به دلیل اندک بودن مطالبات، ممکن است بیمه‌گر بدون بررسی دقیق تصمیم به پرداخت خسارت بگیرد. در این حالت کلاه برداری بیمه‌ای انجام شده است.

کلاه برداری در اوراق بهادار یک فعالیت مجرمانه است که می‌تواند شامل کلاهبرداری سرمایه‌گذاری با سوددهی بالا، طرح های پونزی، طرح های هرمی، طرح های پیش‌پرداخت (کارمزد اول)، کلاهبرداری ارزی، اختلاس کارگزار، پامپ و دامپ، کلاه‌برداری مربوط به صندوق سرمایه‌گذاری و معاملات آخر روز باشد.

در بسیاری از موارد، کلاهبردار از طریق ارائه تصویر غلط و دستکاری بازارهای مالی به دنبال فریب سرمایه‌گذاران به نحوی متفاوت است. وجه مشخصه این جرایم، ارائه اطلاعات کذب یا گمراه‌کننده، مضایقۀ اطلاعات مهم، بد مشاوره دادن از روی عمد و ارائۀ اطلاعات داخلی یا اقدام براساس آنها است.