نقطه عطف همه توافق ها و اختلافات در حوزه روابط کار قرارداد کاری منعقد شده بین کارگر و کارفرما می باشد. موارد و مفادی که در قرارداد بیان شده و به توافق طرفین رسیده، وظایف کارگر در قبال میزان حقوقی که از کارفرما دریافت می کند و شرایط دریافت آن همگی با جزئیات در قرارداد ذکر می شود. اما با وجود همه جزئی نگری هایی که در هنگام عقد قرارداد لحاظ می شوند، مواردی فراموش می شوند و از قلم می افتند. این موارد عموما باعث ایجاد اختلاف بین کارگر و کارفرما می شوند. قراردادهای کاری منعقد شده بین کارگر و کارفرما به دو نوع قرارداد دائم و قرارداد کار موقت تقسیم می شوند. قرارداد دائم یکبار بسته شده و تا زمان بازنشستگی کارگر بسته به جزئیات قرارداد معتبر می باشد. قرارداد موقت تاریخ انقضا دارد.
تعریف
قرارداد کار موقت، نوعی قرارداد است که تاریخ اتمام اعتبار دارد و تاریخ اعتبار همان روز تنظیم قرارداد تعیین می گردد. کارفرما جز در برخی موارد حق ندارد تا پایان تاریخ قرارداد، آن را فسخ نماید. کاربرد قرارداد موقت برای زمانی است که کارفرما به نیروی برای انجام کاری مانند رنگ آمیزی، ساخت و ساز و دیگر کارهایی که در زمان کم به پایان می رسند، اقدام به استخدام نیرو می نماید. در برخی شرکت ها نیز از قرارداد موقت برای استخدام استفاده می شود. قرارداد موقت از نظر قانونی به اندازه قرارداد دائم اعتبار دارد و قانون در هر دو مورد یکسان عمل می کند. تنها تفاوت آنها در زمان پایان قرارداد می باشد.
نکات مربوط به قرارداد کار موقت
در ادامه، به نکات مهمی که بهتر است در تنظیم قرارداد کار موقت رعایت شوند می پردازیم.
- مشخصات طرفین و مدت تعیین شده در قرارداد به طور کامل ذکر شود. از مشخصات کارفرما ذکر نام و نام خانوادگی و شرکت کفایت می کند. در مورد کارگر به دلیل اینکه برخی اطلاعات در حقوق و مزایا تاثیر دارند، اطلاعات زیر باید در قرارداد وارد شوند:
- تاریخ تولد
- مجرد یا متاهل بودن
- وضعیت نظام وظیفه
- تعداد فرزند
- نوع مدرک تحصیلی
- در کنار مشخصات شناسایی مثل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی و تلفن
- موضوع کار و وظیفه ای که کارفرما به کارگر محول می کند باید به طور دقیق ذکر شود. موضوع مورد قرارداد باید خالی از ابهام باشد و به صورت شفاف قید شود. در غیر این صورت و در صورت بروز اختلاف میان کارگر و کارفرما ممکن است رای دقیقی در محل حل اختلاف صادر نگردد.
- ساعات کاری در قرارداد موقت بیان شود. ذکر ساعت کاری در قرارداد موقت یا دائمی بسیار مهم است. زیرا در صورت بروز اختلاف، نبود ساعات کاری در قرارداد می تواند موجب جریمه از سمت مرجع حل اختلاف شود.
- محل کار با نشانی دقیق در قرارداد موقت ذکر گردد. همچنین امکان تغییر محل کار توسط کارفرما در قرارداد موقت ذکر شود. به این معنی که کارفرما می تواند محل کار کارگر را در طول قرارداد تغییر دهد یا خیر.
- حقوق و دستمزد و سایر مزایا و تسهیلاتی که کارفرما به کارگر خواهد پرداخت به صورت دقیق باید مشخص شود. کارفرما باید توجه داشته باشد تعیین مبلغ حقوق و مزایا کمتر از حداقل وزارت کار غیرقانونی است. ضمنا بستن قرارداد بدون بیمه نیز قانونی نیست. بیمه باید در هر دو نوع قرارداد چه دائمی و چه موقت لحاظ گردد. میزان حداقل حقوق و مزایای کارگری هر سال در سایت وزارت کار قرار می گیرد.
- شرایط مرخصی و همچنین وضعیت تعطیلات باید در قرارداد قید شوند. زیرا کار در روزهای تعطیل و البته به صورت اختیاری، شرایط متفاوتی نسبت به روزهای عادی دارد.
- تعهدات مربوط به کارگر و کارفرما باید در قرارداد به طور کامل و با جزئیات نوشته شوند. زیرا اکثر اختلافات مربوط به روابط کارگر و کارفرما ناشی از مشخص نبودن تعهدات طرفین و در نتیجه شکایت کارگر از کارفرما و یا برعکس می باشد. بنابراین نباید به توافق شفاهی اکتفا کرد.
ثبت قرارداد کار در سامانه روابط کار
طبق الزام دولت به دیجیتالیزه سازی امور مراجعان و پاسخگویی غیرحضوری به شهروندان و پس از انجام فرایند احراز هویت سجام به منظور دریافت کد بورسی و احراز هویت سامانه ثنا توسط قوه قضاییه، وزارت کار نیز با راه اندازی سامانه روابط کار، پاسخگویی را به صورت غیرحضوری انجام می دهد. کاربران سامانه روابط کار که متشکل از کارگران و کارفرمایان می باشند، با احراز هویت سامانه روابط کار می توانند از خدمات این سامانه به صورت غیرحضوری استفاده نمایند. تنظیم قرارداد کار نیز یکی از خدماتی است که توسط سامانه روابط کار به کاربران خود ارائه می گردد. فرایند احراز هویت در سامانه روابط کار با همکاری یوآیدی و با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی مانند تشخیص چهره و تشخیص زنده بودن چهره کاربر به انجام می رسد. یوآیدی این فرایند با با دقت بالای ۹۹ درصد انجام می دهد.