معرفی هویت دیجیتال ملی لتونی:  eParaksts

کارت شناسایی الکترونیکی (eID) یک مدرک شناسایی شخصی است که هویت و وضعیت حقوقی صاحب آن را در دنیای اینترنت تأیید می‌کند. در گذشته و در دورانی که اینترنت و دنیای مجازی هنوز وارد زندگی انسان نشده بود، هر فردی هویت فیزیکی خود را از طریق اسنادی مانند شناسنامه، کارت ملّی، پاسپورت و سایر مدارک تایید می‌کرد. با پیشرفت تکنولوژی و گره خوردن مفهوم زندگی انسان با اینترنت، مفهوم تازه‌ای به نام هویت دیجیتال در کشورهای مختلف به وجود آمد. هویت دیجیتال هلند، هویت دیجیتال فرانسه و هویت دیجیتال اتریش از جمله هویت های دیجیتال کشورهای اروپایی است. کشور لیتوانی نیز یکی از کشورهایی است که هویت دیجیتال ملی خود را با عنوان eParaksts رونمایی کرده است. اگر دوست دارید که با هویت دیجیتال ملی لتونی یا همان eParaksts بیشتر آشنا شوید، با ما در این مطلب همراه باشید.

مختصری درباره هویت دیجیتال ملی

برای بسیاری از ما که در دوران «آنالوگ» بزرگ شده‌ایم و برای عبور از مراحل امنیتی در فرودگاه‌ و در هنگام سفرهای خارجی پاسپورت خود را نشان می‌دهیم یا از گواهینامه رانندگی و کارت ملی خود برای تأیید هویت خود استفاده می‌کنیم، ارائه مدرکی برای احراز هویت امری عادی و طبیعی شده است. اما  ارائه این مدرک از خودمان در دنیای دیجیتال چندان ساده نیست. سختی احراز هویت در دنیای دیجیتال به این دلیل است که ماهیت آنلاین بودن، از راه دور است – بنابراین، عمل واقعی تحویل یک مدرک شناسایی فیزیکی به سادگی در اینجا امکان‌پذیر نیست. در نبود تأیید هویت حضوری، چگونه یک فرد و کسب‌وکار یا یک سازمان، به عنوان طرفین تعامل، می‌توانند مطمئن شوند که کسی که با او سر و کار دارند، یک طرف واقعی و مورد اعتماد است؟

اعتماد و اطمینان به واقعی بودن افراد در دنیای دیجیتال بسیار ضروری است. برای ایجاد اطمینان از این که افراد می‌توانند به سازمان‌ها، کسب‌وکارها و دستگاه‌های دیگر اعتماد کنند، به هویت‌های دیجیتالی نیاز است و این موضوع به صورت بر عکس نیز صادق است. یعنی برای اطمینان کسب‌وکارها از واقعی بودن افراد، نیاز به هویت دیجیتال است. به‌طور خلاصه، هویت دیجیتال ابزاری هستند که با آن ثابت می‌کنیم تا در دنیای آنلاین دقیقاً همان فردی هستیم که ادعا می‌کنیم.

کشورهای مختلف برای افزایش امنیت در فضای آنلاین، هویت دیجیتال ملی را معرفی کرده‌اند و هر فرد در دنیای مجازی، مانند دنیای واقعی، دارای یک شناسه هویت دیجیتال است که به کمک آن می‌تواند از خدمات مختلف بهره‌مند شود. کشور لتونی نیز یکی از کشورهایی است که هویت دیجیتال ملی خود را با نام eParaksts ارائه کرده است. در ادامه با این طرح دولت لتونی بیشتر اشنا می شویم.

هویت دیجیتال ملی لتونی یا eParaksts چیست؟

کشور لتونی از سال ۲۰۱۸ طرح متمرکز هویت دیجیتال ملی را تحت نظارت دولت آغاز کرد. علاوه بر صدور کارت هویت دیجیتال یا eID که دولت لتونی آن را تا سال ۲۰۲۳ اجباری خواهد کرد، مرکز رادیو و تلویزیون دولتی لتونی موسوم به LVRTC طرح ePaeaksts (به معنای امضای الکترونیکی در زبان لتونی) را اجرایی کرد. هویت دیجیتال ملی لتونی متشکل از یک اپلیکیشن تلفن همراه و کارت هوشمند است که این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا از طریق تلفن همراه هوشمند خود، احراز هویت ایمن و QeS را انجام دهند و نیازی به اتصال کارت هوشمند نداشته باشند.

eParaksts چه کاربردهایی دارد؟

در لتونی، در محیط دیجیتال، این ابزار احراز هویت دو عملکرد و کارایی را دارد:

1. یک گواهی شناسایی شخصی منحصر به فرد (داده های الکترونیکی) است که به یک سند الکترونیکی (نام، نام خانوادگی، کد شخصی و غیره) پیوست شده است و یا برای تأیید هویت شما در محیط دیجیتال استفاده می‌شود، به عنوان مثال برای احراز هویت در پورتال‌های سازمانی استفاده می‌شود تا تأیید شود که آیا شما در دنیای مجازی دقیقا همان شخصی هستید که در دنیای واقعی زندگی می‌کنید. eParaksts برای کار بر روی پورتال های اینترنتی، سیستم های اطلاعاتی، ایستگاه های کاری مفید خواهد بود. ارائه هویت الکترونیکی معادل ارائه مدرک شناسایی شخصی در زندگی واقعی است.
2. امضای فردی یک شخص در یک محیط الکترونیکی (کامپیوتر، گوشی هوشمند، سیستم های اطلاعاتی) دارای اثر حقوقی مشابه با امضای دستی است. بدین وسیله شخص اسناد الکترونیکی مانند قراردادها، فاکتورها، شکایات و نامه‌ها را بدون چاپ آنها، به صورت آنلاین و با کمک هویت دیجیتال، امضا می‌کند.

امضای الکترونیکی ایمن یا eParaksts فقط می‌تواند توسط صاحب آن استفاده شود.

برای چه منظوری می‌توان از هویت دیجیتال ملی لتونی استفاده کرد؟

ارتباط با مقامات دولتی و محلی

از eParaksts برای ارتباط با مقامات دولتی و محلی، دادگاه‌ها، مقامات سیستم قضایی و همچنین ارائه دهندگان خدمات عمومی می‌توان استفاده کرد.

اگر با مقامات در مورد موضوعات کلی صحبت می‌کنید که سوالات رایج هستند و نیاز به ارتباط مستقیم ندارند، نیاز به استفاده از امضای الکترونیکی امن نیست، به عنوان مثال‌ اگر می‌خواهید از دولت محلی خود بپرسید که چه زمانی جاده تعمیر می‌شود.

از سوی دیگر، در مواردی که یک موسسه موظف به بررسی پرونده متقاضی و ارائه پاسخ رسمی مانند اعطای مزایا به او است، مدرک دارای امضای الکترونیکی مطمئن باید امضا شود.

بر این اساس، هرگونه درخواست کتبی ممکن است از طریق یک سند الکترونیکی (قانون اسناد الکترونیکی) به مقامات ملی و محلی ارائه شود، به عنوان مثال، درخواست اطلاعات، درخواست مجوز، درخواست دریافت گواهی و مجوزها، درخواست برای مدرسه، ارسال فرم‌های آماده شده، ارسال گزارش و آمار و غیره.

اسنادی که به صورت الکترونیکی امضا شده‌اند نیز توسط دادگاه‌های جمهوری لتونی پذیرفته می‌شوند، و دادگاه‌های لتونی می‌توانند سند امضا شده‌ی الکترونیکی رابه عنوان مدرک در محاکمه استفاده کنند.

اسناد امضا شده الکترونیکی توسط ارائه دهندگان خدمات عمومی مانند شرکت های ارائه‌دهنده مدیریت پسماند شهری، پست، انرژی، مدیریت آب و غیره نیز پذیرفته می‌شود.

معاملات بین اشخاص حقوقی

اپراتورهای تجاری ممکن است به طور داوطلبانه از امضای الکترونیکی مطمئن، با توافق دوجانبه، استفاده کنند.

یک سند می تواند توسط بیش از یک نفر امضا شود، بنابراین به راحتی می توان از آن استفاده کرد، به عنوان مثال، هنگام امضای قرارداد.

اطمینان از ارتباط رسمی از راه دور با مشتریان

کارآفرینان و شرکت‌های ارائه دهنده‌ی خدمات می‌توانند از یک ابزار احراز هویت (دسترسی) مشترک برای ایجاد پورتال‌ها و محیط‌های خدماتی خود استفاده کنند و در هزینه ها برای خرید ابزارهای احراز هویت جدید صرفه جویی کنند. این نیز یک مزیت برای مشتریان است: استفاده از یک ابزار احراز هویت واحد در پورتال‌های کارآفرینان مختلف.

تسهیل امور افراد

اگر یک شهروند نیاز به مجوز داشته باشد، به عنوان مثال، برای اموال منقول یا غیر منقول بخواهد مجوزی دریافت کند، می تواند آن را به صورت الکترونیکی با استفاده از پورتال مشتریان دفتر اسناد رسمی لتونی (www.latvijasnotars.lv) ترتیب دهد. مشاوره با سردفتر ممکن است در حالت ویدیویی انجام شود – برای این کار کارت شناسایی شخصی (کارت eID) با کدهای پین مورد نیاز است. بنابراین، شخصی که به عنوان مثال در حال حاضر در خارج از کشور غیبت طولانی مدت دارد، مجبور نیست مسیر طولانی را طی کند تا به لتونی برسد و سپس برای دریافت مجوز اقدام کند.

سردفتر می تواند پس از صدور مجوز با امضای الکترونیکی مطمئن آن را در قالب سند الکترونیکی صادر کند. ممکن است به صورت الکترونیکی به مرجع درخواست کننده مجوز ارسال شود.

مزایای eParaksts، هویت دیجیتال ملی لتونی

استفاده از امضای الکترونیکی ایمن یا هویت دیجیتال ملی لتونی برای شهروندان این کشور چندین مزیت دارد که عبارتند از:

1. روال کار آسان‌تر: لازم نیست برای حمل سند به مرجع مراجعه کنید، به جای آن از آدرس الکترونیکی یا ایمیل استفاده می‌شود.
2. هزینه‌های ارزان‌تر و کم‌تر: هزینه های تهیه سند کاغذی، حمل و نقل یا خدمات پستی و همچنین زمان صرف شده در موسسه گران‌تر خواهد بود. سند الکترونیکی هیچ هزینه‌ای برای ارسال ندارد.
3. رایگان بودن: یک امضای الکترونیکی امن در کارت هویت دیجیتال ملی لتونی eParaksts و اپلیکیشن eParaksts Mobile به صورت رایگان در دسترس است.
4. دسترسی سریعتر و آسان‌تر: برای انجام کارهای قانونی با هویت دیجیتال ملی، نیازی نیست که نگران زمان کار مؤسسات بود، اسناد الکترونیکی را می توان به صورت ۲۴ ساعته به سازمان‌ها ارسال کرد.
5. قابلیت جابجایی: شهروند لتونی می‌تواند از امضای الکترونیکی امن در هر نقطه از جهان که رایانه و اینترنت در دسترس او است استفاده کند.

و در پایان باید گفت که دولت لتونی به منظور تسهیل ارتباط از راه دور شهروندان این کشور با مقامات ملی و محلی وهمچنین  ارائه دهندگان خدمات مختلف، امضای الکترونیکی امن، موسوم به هویت دیجیتال ملی یا eParaksts، را در اختیار شهروندان و کارآفرینان قرار داده است. برای انجام معاملات بین اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی مانند قراردادها، فاکتورها و امضای اسناد رسمی از طریق اینترنت می‌توان از امضای الکترونیکی مطمئن استفاده کرد. به همین ترتیب، مقامات و کارآفرینان می‌توانند این امکان را ایجاد کنند که هویت یک فرد را در وب‌سایت‌ها و پورتال‌های خدمات مشتریان خود با ابزارهای امضای الکترونیکی مطمئن تأیید کنند.

با یوآیدی، احراز هویت غیرحضوری از جمله احراز هویت سامانه ثنا و احراز هویت سجام را به کمک هوش مصنوعی در کوتاهترین زمان انجام دهید.