اگر شما هم به عنوان مدیر یک کسب‌وکار به دنبال یافتن امن‌ترین روش احراز هویت بیومتریک هستید، مطالعه این مطلب برایتان خالی از لطف نخواهد بود. افراد با مشاغل گوناگون در صنعت‌های مختلف، از افراد غیر فنی گرفته تا افراد علاقه‌مند به تکنولوژی و فناوری هر کدام سوالاتی در زمینه امن‌ترین روش‌های احراز هویت داشته‌اند.
حتی افرادی که در زمینه تکنولوژی بوده و درک مختصری از سیستم‌های بیومتریک داشته‌اند، وقتی به گزینه‌های پیش روی خود نگاه می‌کردند، سردرگم می‌شدند. زمانی که اولویت با بودجه باشد، افراد به سراغ گزینه‌های ارزان‌تر می‌روند. وقتی اوضاع پیچیده می‌شود، آنها دنبال بهترین، ایمن‌ترین و دقیق‌ترین سیستم بیومتریک می‌گردند.
در این مقاله سعی خواهیم کرد با بررسی تمام گزینه‌های رایج، بفهمیم کدامیک از این سیستم‌ها جزو دقیق‌ترین و امن‌ترین روش احراز هویت محسوب می‌شود. با تمرکز بر امنیت و دقت، انواع رایج سیستم‌های بیومتریک را با یکدیگر بررسی و مقایسه خواهیم کرد.
در جستجوی دقیق‌ترین و امن‌ترین روش احراز هویت سیستم زیست سنج
از آنجایی که نمی‌توان مستقیما تنها به یک سیستم اشاره کرد و آن را بهترین نوع زیست‌سنج خواند، تصمیم‌گیری در مورد بهترین گزینه را بر عهده خواننده می‌گذاریم. انتخاب امن‌ترین روش احراز هویت از این سیستم‌ها نیازمند بررسی دقیق تمامی گزینه‌های موجود و مقایسه نقاط قوت و ضعف آنهاست.
با این وجود، می‌توان شماری از انواع سیستم‌های بیومتریک را با یکدیگر مقایسه کرد. ما در این مقاله به بررسی دسته‌ای از سیستم‌های محبوب و موجود در بازار خواهیم پرداخت. بررسی سیستم‌های در حال توسعه و آزمایشی (مانند سیستم شناسایی حالت گوش یا بوی بدن) سودمند نیست چرا که این سیستم‌ها تنها در آزمایشگاه‌ها یافت می‌شوند.
انتخاب بهترین سیستم بیومتریک از میان گزینه‌های فراوان موجود می‌تواند باعث سردرگمی کامل افراد شده و عجله در خرید این سیستم‌ها می‌تواند به انتخاب غلط منجر شود.
چگونه امن‌ترین روش احراز هویت بیومتریک را بشناسیم؟
پیش از آنکه بخواهیم مستقیما به سراغ مقایسه برویم، از شما سوالی دارم. اگر قرار باشد ایمن‌ترین و دقیق‌ترین قفل را بخرید، کدام جنبه آن را بیشتر مدنظر قرار می‌دهید؟ درست حدس زدید. ما داریم در مورد قفل‌های فیزیکی قدیمی که چندین کلید داشتند صحبت می‌کنیم.
احتمالا اول از همه به سراغ ویژگی‌هایی چون تعداد اهرم‌ها و جنس آن (برنجی، فولادی و…) می‌روید. ممکن است چندین بار آن را باز و بسته کنید تا دقت و کارکرد آن را بسنجید. ممکن است تعداد کلیدهای آن را مدنظر قرار دهید. چون هر تعداد کلید بیشتری باشد، خیال شما از تعداد کلیدهای یدکی نیز راحت‌تر است و می‌توانید کلیدهای بیشتری به افراد مورد اطمینان خود بدهید.
همانگونه که در خرید بهترین قفل جنبه‌های مختلفی چون ایمنی، دقت و سهولت را مدنظر قرار می‌دهید، برای خرید بهترین نوع از سیستم‌های بیومتریک نیز می‌بایست با آنها آشنایی داشته باشید و انواع مختلف آن را مورد بررسی قرار دهید.
حال بیایید با بررسی تک تک انواع سیستم‌های بیومتریک، ایمن‌ترین و دقیق‌ترین آنها را بیابیم:
۱) سیستم‌های تشخیص اثر انگشت
سیستم‌های بازشناسی اثرانگشت اولین نوع از سیستم‌های بیومتریک را به خود اختصاص می‌دهند. دلیل آن چیست؟ بازشناسی اثرانگشت یکی از قدیمی‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین نوع تشخیص هویت بوده و سابقه غنی و طولانی در زمینه احراز هویت افراد دارد. همانطور که می‌دانید، اثرانگشت در صحنه‌های جرم نقش مدرک داشته و حضور شخص در صحنه وقوع جرم را اثبات می‌کند.
امروزه از سیستم‌های تشخیص اثر انگشت در درب ادارات، سیستم‌های حضور و غیاب، مدارس، مغازه‌های خرده‌فروشی و حتی گوشی‌های هوشمند به وفور استفاده می‌شود. با وجود چنین سیستم‌های بیومتریک پیشرفتهای، می‌توان بازشناسی اثرانگشت را رایج‌ترین نوع سیستم‌های بیومتریک دانست.
اما دلیل پیشرفت سریع‌تر این سیستم‌ها نسبت به انواع دیگر سیستم‌های تشخیص بیومتریک چیست؟ سیستم‌های بازشناسی اثر انگشت پیشرفت خود را مدیون استفاده وسیع در پزشکی قانونی و صحنه‌های جرم هستند.
نیروهای پلیس و دستگاه‌های قضایی همیشه اولین مشتریان فناوری‌های جدید در زمینه بیومتریک بوده‌اند. همچنین، سیستم‌های تشخیص اثر انگشت بیش از هر سیستم بیومتریک دیگری ارزش تجاری داشته که همین عامل باعث رشد سریع‌تر آنها شده است.
۱-۱) میزان دقت سیستم‌های تشخیص اثر انگشت
در گذشته وقتی تحلیل و انطباق اثر انگشت‌ها به صورت دستی انجام میشد، میزان دقت در شناسایی اثر انگشت‌ها متکی به مهارت انسانی بود. اما امروزه عمل انطباق و تحلیل اثرانگشت چه در اپلیکیشن‌ها و چه سیستم‌های پلیس و دستگاه‌های قضایی همگی خودکار انجام می‌شوند.
برای خودکار سازی چنین عملی، سیستم‌های بیومتریک می‌بایست از دقت بالایی برخوردار باشند. شرکت‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، برای افزایش دقت دستگاه‌های شناسایی اثر انگشت زحمت بسیاری کشیده‌اند و حالا نتیجه زحماتشان را می‌توان مشاهده کرد. دستگاه‌های تشخیص اثرانگشت امروزه از دقت بالایی برخوردار هستند.
۲-۱) میزان امنیت در سیستم‌های تشخیص اثر انگشت
دستگاه‌های تشخیص اثر انگشت به خاطر کاربرد وسیع خود در محیط‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. این وسعت فراگیری نیازمند امنیت بالا در برابر اعمال فریبکارانه است. سیستم‌های تشخیص اثرانگشت امروزی از استراتژی‌های گوناگونی همچون تشخیص زنده بودن شخص جهت مقابله با اعمال فریبکارانه استفاده می‌کنند. آنها می‌توانند اندازه، ضربان و دمای انگشت را بر روی اسکنرهای خود تشخیص دهند.
چنین ویژگی‌هایی را نمی‌توان با فریب‌‌کاری یا جعل بازسازی کرد. می‌توان با اطمینان خاطر گفت که سیستم‌های تشخیص اثر انگشت به واسطه ویژگی‌های ضدفریبکاری و تشخیص زنده بودن شخص که در آنها تعبیه شده، امنیت بالایی دارند. در هنگام خرید این سیستم‌ها، دقت کنید که قابلیت‌های مذکور را داشته باشند.
۳-۱) امتیاز ما برای دستگاه‌های تشخیص اثر انگشت
از نظر امنیت: ۸
از نظر دقت: ۷
۲) سیستم‌های بازشناسی چهره
سیستم‌های بازشناسی چهره به لحاظ محبوبیت و کاربرد چیزی از دستگاه‌های تشخیص اثرانگشت کم ندارند. بر خلاف سیستم‌های تشخیص اثر انگشت که افراد می‌بایست حسگر مربوطه را لمس کنند، سیستم‌های تشخیص چهره می‌توانند با تصویربرداری دیجیتالی از چهره، جزییات صورت را اسکن کنند. امروزه دوربین‌ها نسبت به گذشته بسیار قدرتمندتر شده و می‌توانند از فاصله قابل توجهی عکس‌های باکیفیتی بگیرند. به همین خاطر می‌توان از دستگاه‌های تشخیص چهره در زمینه امنیت و نظارت استفاده کرد.
بازشناسی چهره در میان کاربران گوشی‌های موبایل هوشمند طرفداران بسیاری داشته و آنان می‌توانند با استفاده از دوربین موبایل خود، قفل گوشی را باز کرده و هویت خودشان را احراز کنند. بیایید دستگاه‌های بازشناسی چهره را در زمینه دقت و امنیت مورد بررسی قرار دهیم.
۱-۲) میزان دقت سیستم‌های تشخیص چهره
بطور کلی، سیستم‌های تشخیص چهره امروزی دقت بالایی دارند اما همچنان در تشخیص چهره‌های مشابه ۱۰۰ درصد دقیق عمل نمی‌کنند. تشخیص چهره ۳ بعدی در تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند کمپانی اپل که «فیس آیدی» نام دارد، از معروف‌ترین نمونه‌هایی است که می‌توان مثال زد. علیرغم ادعاهای اپل در خصوص امنیت بسیاربالای آن، بسیاری از مشتریان گزارش داده‌اند که خواهر یا برادر دوقلوی آنها یا حتی برخی بستگانشان توانسته‌اند قفل گوشی آنان را باز کنند.
با این حال، سیستم‌های بازشناسی چهره در گذر زمان پیشرفتهای فراوانی نیز داشته‌اند. پیشرفت در زمینه بازشناسی چهره در سال‌های اخیر را می‌توان در یافته‌های “موسسه ملی استاندارد و فناوری” (NIST) که برایتان آورده‌ایم مشاهده کرد:
در آزمون باجه‌های تشخیص چهره (FRVT) در سال ۲۰۰۶، مشخص شد در بین عکس‌هایی که بطور صحیح گرفته شده‌اند، نرخ عدم پذیرش اشتباه (FRR) در آنان ۰.۰۰۸ و نرخ پذیرش اشتباه (FAR) در آنان رقمی معادل ۰.۰۰۱ بوده است.
این آزمون همچنین شامل مجموعه‌ای از عکس‌هایی که بطور صحیح گرفته نشده بودند، میشد. مثلا عکس‌هایی که در راهرو یا در شرایط نامناسب با نور، فوکوس یا ژست‌های اشتباه گرفته شده بودند.
در میان این عکس‌ها، بهترین عملکرد به لحاظ نرخ عدم پذیرش اشتباه (FRR) معادل ۰.۱۲ و نرخ پذیرش اشتباه (FAR) در انان معادل ۰.۰۰۱ بود. در عکس‌هایی که از الگوریتم‌های بهتری برای بازشناسی چهره استفاده شده بود، نرخ عدم پذیرش اشتباه (FRR) بین ۰.۱۲ تا ۰.۳۸ و نرخ پذیرش اشتباه رقمی معادل ۰.۰۰۱ بود.
۲-۲) میزان امنیت در سیستم‌های بازشناسی چهره
پیش‌تر از سیستم‌های بازشناسی چهره در محیط‌هایی که نیازمند امنیت بالا بودند، استفاده نمی‌شد. دلیل این امر آن بود که سیستم‌های بدوی و اولیه را میشد به راحتی فریب داد. افراد متقلب می‌توانستند با تصاویر و ویدیوهای شخص موردنظر دستگاه‌های تشخیص چهره را فریب داده و از سد امنیتی آنها عبور کنند. با این وجود، با به کارگیری اسکن ۳ بعدی چهره، تصویربرداری با مادون قرمز و… در این دستگاه‌ها، دقت و امنیت سیستم‌های بازشناسی چهره افزایش پیدا کرد.
سیستم‌های تشخیص چهره به واسطه قابلیت شناسایی افراد در فاصله‌های نه چندان نزدیک، در زمینه‌های جالب توجهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همه ما در فیلم‌های علمی – تخیلی صفحه نمایش‌هایی که هنگام نزدیک شدن افراد به آنها اطلاعاتی را نمایش می‌دهند، دیده‌ایم. امروزه چنین چیزی تخیل نیست و محققین در حال کار کردن بر روی آنها هستند.
مغازه‌های خرده فروشی برای افزایش امنیت و بهبود تجربه مشتریان خود از سیستم‌های بازشناسی چهره استفاده می‌کنند. امروزه سیستم‌هایی وجود دارند که می‌توانند رفتار شما در مغازه را زیر نظر گرفته و براساس آن، برای شما حساب کاربری تعریف کنند. سوابق خرید شما، اقلامی که بر‌می‌دارید، زمانی که در یک بخش خاص در فروشگاه صرف می‌کنید و… از جمله مواردی هستند که این سیستم‌ها به ثبت می‌رسانند.
بر همین اساس، دفعه بعد که از مقابل صفحه نمایش مجهز به قابلیت تشخیص چهره رد شوید، محصولات کاملا مرتبط با شما را نمایش خواهند داد. این تمام ماجرا نیست. فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ همچون “والمارت” از فناوری تشخیص چهره برای به دام انداختن اشخاصی که از این فروشگاه دزدی می‌کنند نیز استفاده می‌کند.
اگر در این سیستم‌ها از فناوری “تشخیص زنده بودن تصویر” استفاده شود، دقت و امنیت آن بسیار بالاتر رفته و افراد نمی‌توانند با قرار دادن تصویر یا ویدیوی شخص مورد تایید، سیستم را فریب دهند. این سیستم‌ها با اسکن پلک زدن، لبخند زدن و تصویربرداری ۳ بعدی از جزییات چهره، دقت و امنیت خود در زمینه بازشناسی چهره را افزایش می‌دهند.
۳-۲) امتیاز ما برای دستگاه‌های بازشناسی چهره
از نظر امنیت: ۶
از نظر دقت: ۷
۳) سیستم‌های تشخیص عنبیه چشم
در میان تمام روش‌های تشخیص بیومتریک چشم محور، سیستم‌های تشخیص عنبیه از همه موثرتر هستند. این سیستم‌ها مصارف گوناگونی دارند. اساس سیستم‌های تشخیص عنبیه، متکی به چین‌های عضلانی منحصر به فرد که در عنبیه چشم‌های انسان وجود دارند است. الگوی این چین‌های عضلانی منحصر به فرد بوده و می‌توان با فنون زیست سنجی از آنها جهت بازشناسی عنبیه تصویربرداری کرد. دستگاه‌های خودکاری که وظیفه ثبت و تایید هویت اشخاص با استفاده از عنبیه را بر عهده دارند، “اسکنر عنبیه” نامیده می‌شوند.
۱-۳) میزان دقت سیستم‌های تشخیص عنبیه چشم
سیستم‌های تشخیص عنبیه بسیار دقیق بوده و در بسیاری از زمینه‌ها که نیازمند امنیت کم یا زیاد هستند برای شناسایی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیستم‌ها به واسطه دقت بسیار بالا، برای شناسایی مسافران در مسافرت‌های هوایی، شناسایی شهروندان در مقیاس بالا و حتی تایید تراکنش‌های مالی در گوشی‌های موبایل استفاده می‌شوند.
۲-۳) میزان امنیت در سیستم‌های بازشناسی عنبیه چشم
برخلاف انواع دیگر سیستم‌های زیست‌سنج همچون سیستم‌های تشخیص اثر انگشت و چهره که اعضای بدن فرد آشکار است و می‌توان از آنها علیرغم رضایت فرد سواستفاده کرد، الگوی عنبیه چشم در پشت قرنیه قرار گرفته است. همچنین می‌توان بدون نیاز به تجهیزات گران قیمت، از جزییات عنبیه چشم تصویربرداری کرد. سیستم‌های بازشناسی عنبیه چشم با تحلیل تصویر گرفته شده و با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی، یک الگوی بیومتریک خاص برای فرد تعریف می‌کنند.
فریب دادن این سیستم‌ها دشوار بوده و نیازمند تصاویر یا ویدیوهای با کیفیت از جزییات عنبیه چشم فرد است. امنیت این سیستم‌ها با استفاده از فنون تشخیص زنده بودن تصویر همچون تحلیل‌های طیفی ICA افزایش یافته تا خطر سواستفاده‌های احتمالی به حداقل برسد.
۳-۳) امتیاز ما برای دستگاه‌های بازشناسی عنبیه
از نظر امنیت: ۹
از نظر دقت: ۸
۴) سیستم‌های تشخیص صدا
تشخیص صوت هم شامل تشخیص صدای فرد و هم شامل تشخیص گفتار می‌شود. تشخیص گفتار به معنای شناسایی و ترجمه گفتار شخص به نوشتار است. در مقابل، تشخیص صدا به معنای احراز هویت فرد توسط صدای وی است. از آنجایی که هدف استفاده از سیستم‌های زیست‌سنج احراز هویت اشخاص است، از عبارت “تشخیص صدای بیومتریک” برای شناسایی فرد گوینده نیز استفاده می‌شود.
۱-۴) میزان دقت سیستم‌های تشخیص صدا
شما هم احتمالا تا به حال از خدمات تلفنی بانک یا دست‌کم با یک مرکز به خصوص تماس گرفته‌اید. شاید متوجه نشده باشید، ولی احتمال زیادی وجود دارد که بانک یا ارائه دهنده خدمات مالی شما از سیستم تشخیص صدا جهت احراز هویت شما در حین تماس استفاده کند. این سیستم‌ها در چنین زمینه‌هایی بسیار دقیق عمل می‌کنند.
اگر بر روی گوشی هوشمند خود از از دستیار دیجیتالی سیری یا الکسا در مورد آب و هوا سوال بپرسید، در اکثر مواقع سوال شما را همان دفعه اول متوجه خواهند شد. اگر قصد خرید آنلاین داشته باشید، آنها با استفاده از فناوری تشخیص صدا، صدای شما را شناسایی کرده و خرید را تایید می‌کنند.
در سال‌های اخیر، استفاده از این فناوری در گوشی‌های هوشمند باعث شده تا تشخیص صدا به موضوعی داغ تبدیل شود و شرکت‌های بزرگ برای افزایش دقت این فناوری تلاش کنند.
۲-۴) میزان امنیت در سیستم‌های تشخیص صدا
سیستم‌های تشخیص صدا برخلاف دیگر سیستم‌های مذکور معمولا در دسترس مستقیم افراد قرار نمی‌گیرد. اما به طور گسترده در زمینه‌هایی همچون بانکداری تلفنی و حفظ امنیت اطلاعات (مثلا تایید صدای افراد توسط دستیار دیجیتالی برای خرید آنلاین) از آنها استفاده می‌شود.
آژانس‌های اطلاعاتی از این سیستم‌ها در زمینه نظارت و شنود تماس‌های افراد مظنون استفاده می‌کنند. یکی از نگرانی‌های بزرگ در مورد سیستم‌های تشخیص صدا، عدم توانایی آنها در تمایز صدای کاربر با صدای ضبط شده است. بنابراین، استفاده از این سیستم‌ها معمولا در محیط‌هایی که نیازمند امنیت بالا هستند توصیه نمی‌شود.
۳-۴) امتیاز ما برای سیستم‌های تشخیص صدا
از نظر امنیت: ۷
از نظر دقت: ۶
۵) سیستم تشخیص وریدی
وقتی صحبت از امنیت و دقت به میان می‌آید، نمی‌توان روش‌های تشخیص وریدی را نادیده گرفت. تشخیص رگ‌های کف دست و انگشتان از محبوب‌ترین روش‌های بازشناسی وریدی هستند.
اساس این دو روش یکسان بوده و از الگوهای منحصر به فرد رگ‌ها در زیر پوست انگشتان و کف دست افراد استفاده می‌کنند. “زیست سنجی عروقی” نام دیگر تشخیص وریدی است. چنین جزییاتی را نمی‌توان با دوربین‌های معمولی و اسکنرهای معمولی تصویربرداری کرد. برای انجام این کار به تجهیزات ویژه مانند دوربین‌های “شبه مادون قرمز” و “جفت کننده بار” (CCD) نیاز است.
۱-۵) میزان دقت سیستم‌های تشخیص وریدی
سیستم‌های تشخیص وریدی دقیق‌ترین نوع سیستم‌های زیست‌سنج محسوب می‌شوند. نحوه چگونگی تشکیل رگ‌های زیر پوست در افراد بسیار تصادفی بوده و مانند اثرانگشت، منحصر به فرد به حساب می‌آیند. این سیستم‌ها در زمینه تصویربرداری و تطابق الگوهای وریدی دقت بسیار بالایی دارند.
۲-۵) میزان امنیت سیستم‌های تشخیص وریدی
سیستم‌های تشخیص وریدی در زمینه امنیت، حسابی می‌درخشند. این سیستم‌ها ایمن‌ترین نوع سیستم‌های زیست‌سنج محسوب می‌شوند. الگوهای وریدی در زیر سطح پوست قرار داشته و با چشمان غیرمسلح قابل رویت نیستند و همچنین برخلاف اثرانگشت یا چهره، نمی‌توان بدون رضایت فرد از آنها استفاده کرد.
افراد آنها را مانند اثر انگشت خود بر روی سطوح جای نمی‌گذارند. از انجایی که نمی‌توان الگوهای وریدی اشخاص را جعل یا بازسازی کرد، می‌توان گفت این سیستم‌ها در مقابل اعمال فریبکارانه بسیار کارآمد هستند. به همین دلیل از این سیستم‌ها معمولا در محیط‌هایی که نیازمند امنیت بسیار بالا هستند، استفاده می‌شود.
۳-۵) امتیاز ما برای سیستم‌های تشخیص وریدی
از نظر امنیت: ۹
از نظر دقت: ۱۰
نتیجه‌گیری نهایی
در میان سیستم‌های معرفی شده، مقام اول به سیستم‌های تشخیص وریدی تعلق می‌گیرد. سیستم‌های زیست‌سنجی وریدی یا عروقی به واسطه مزایای خود، به لحاظ امنیت و دقت رتبه اول را به خود اختصاص خواهند داد. الگوهای وریدی قابل مشاهده نبوده و نمی‌توان مانند اثرانگشت از آنها نمونه جعلی تهیه کرد.
همچنین، به لحاظ سهولت در استفاده، نسبت به سیستم‌های “تشخیص قرنیه” آسان‌تر هستند. الگوهای وریدی شخص در طول زندگی تغییر نخواهند کرد و علاوه بر آن، هزینه این سیستم‌ها با توجه به امکانات و مزایایی که ارائه می‌دهند، بسیار ناچیز است. سیستم‌های تشخیص قرنیه چشم هم از انواع فوق ایمن سیستم‌های زیست‌سنج محسوب می‌شوند اما استفاده از آنها برای کاربران چندان خوشایند نیست.
بنابراین اگر به دنبال یک سیستم زیست‌سنج فوق ایمن، بسیار دقیق و مقرون به صرفه هستید، سیستم‌های تشخیص وریدی گزینه‌های بسیار مناسبی هستند. گزینه مطمئن بعدی، سیستم‌های تشخیص عنبیه هستند.
