سامانه ثنا چیست؟
سامانه ثنا یک درگاه آنلاین است که با هدف ابلاغ اوراق قضایی، ارسال انواع اظهارنامه و ثبت دادخواست در سال ۱۳۹۵ راهاندازی شده است. راهاندازی این سامانه در راستای دیجیتالسازی فرایندهای قضایی صورت گرفته است. بر اساس مصوبه‌ای که در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسید، قوه قضائیه موظف است تا کلیه اوراق قضایی و ابلاغیه‌های خود را بهصورت آنلاین و غیر حضوری ارسال کند.
از این رو، اقدام به راهاندازی درگاه خدمات الکترونیک قضایی تحت عنوان “عدل ایران” یا “سامانه ثنا” کرده است. راهاندازی این درگاه یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت در راستای دیجیتالسازی خدمات بوده است.
سامانه ثنا نام دیگر عدل ایران است و تحت عناوین دیگری نظیر سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی نیز شناخته می‌شود. این سامانه درگاه خدمات الکترونیکی رسمی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران است. البته علیرغم این‌که اغلب کاربران این سامانه را صرفاً محل ابلاغ اوراق قضایی و رسیدگی به پرونده‌ها تلقی می‌کنند، طیف گسترده‌ای از دیگر خدمات نیز توسط آن ارائه می‌شود.
استفاده از کلیه خدمات سامانه ثنا مستلزم ثبت نام در آن و گذراندن فرایندهای احراز هویت است که در ادامه، به تفصیل در مورد خدمات و قابلیت‌ها و همینطور نحوه ثبت نام و احراز هویت ثنا صحبت خواهیم کرد.
خدمات یوآیدی
یوآیدی یکی از بهترین ارائه دهندگان خدمات احراز هویت آنلاین در کشور است که به منظور ارائه خدمات احراز هویت سجام و احراز هویت غیر حضوری سامانه ثنا از جدیدترین و پیشرفته‌ترین فناوری‌های تشخیص چهره و الگوریتم‌های هوش مصنوعی استفاده کرده است.
مزیت‌های سامانه ثنا
مهم‌ترین دلیل راهاندازی سامانه ثنا کاهش ترافیک کاری در مراکز ارائه دهنده خدمات قضایی و سهولت دسترسی کاربران به کلیه خدمات قوه قضائیه است.
تا پیش از راهاندازی این سامانه، ابلاغ کلیه اوراق قضایی از طریق پست یا ماموران امکانپذیر بود. کاربران نیز ناچار بودند برای دریافت اوراق قضایی خود، پیگیری پرونده‌ها و همینطور خدماتی نظیر دریافت گواهی عدم سوء پیشینه یا امثال آن، به شعب قضایی مراجعه کنند.
این در حالی است که در سایه راهاندازی سامانه ثنا اکنون هم دولت و هم کاربران از مزیت‌های زیر برخوردار شده‌اند:
- کاهش ترافیک کاری در شعب قوه قضائیه
- افزایش سرعت ابلاغ کلیه اوراق قضایی به صورت برخط
- افزایش سرعت رسیدگی به پروندههای قضایی
- کاهش خطاهای انسانی
- کاهش هزینه‌های عملیاتی برای قوه قضا
- کاهش هزینه‌های جاری برای کاربران
- قابلیت استفاده ۲۴ ساعته از خدمات قوه قضائیه
- و مواردی از این دست…
سایت ثنا و بخش‌های مختلف آن
همان‌طور که اشاره شد، سامانه ثنا از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و طیف گسترده‌ای از خدمات را به کاربران خود ارائه می‌دهد. با وجود این‌که اغلب از این سامانه به‌عنوان سامانه ابلاغ اوراق قضایی یاد می‌شود، اما سایت ثنا بخش‌های دیگری نیز دارد که به آنها اشاره می‌کنیم.
بخش اول: اطلاع رسانی
نخستین بخش از سامانه ثنا یا سایت ثنا به اطلاع رسانی اختصاص یافته است. خدماتی که می‌توانید از این بخش دریافت کنید به شرح زیر هستند:
- اطلاع رسانی برای اشخاص حقیقی
- اطلاع رسانی برای وکلا
- اطلاع رسانی بر اساس رمز پرونده
- جست‌وجوی لیست دفاتر خدمات
- جست‌وجوی واحدهای قضایی
- ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه
- سامانه نوبت‌دهی قضایی و دفاتر خدمات قضایی
- دانلود اپلیکیشن عدالت همراه
بخش دوم: دسترسی سریع
بخش دسترسی سریع، همان‌طور که از نام آن هم می‌توان حدس زد، برای دسترسی آنی و آسان کاربران به خدمات مهم درگاه خدمات الکترونیکی قضایی طراحی و ایجاد شده است. چهار گزینه که در این بخش در اختیار شماست تا استفاده کنید عبارتند از:
- ارائه و پیگیری درخواست عفو
- محاسبه هزینه دادرسی
- محاسبه هزینه تعریف خدمات
- پرداخت اینترنتی
بخش سوم: خدمات ویژه سامانه
خدمات ویژه سامانه ثنا در واقع مربوط به زیرسامانه‌هایی است که در سایت ثنا وجود دارند. این زیرسامانه‌ها به شرح زیر هستند:
- سامانه احراز هویت برخط قوه قضائیه
- سامانه ثبت نام الکترونیک قضایی
- سامانه دریافت ابلاغ الکترونیک قضایی
- سامانه خدمات ویژه مقام قضایی
- سامانه وکلا و کارشناسان
- سامانه دفاتر خدمات قضایی
- سامانه خودکاربری اشخاص حقوقی
بخش چهارم: استعلام قضایی
اما بخش چهارم مربوط می‌شود به استعلام‌های کاربران از طیف‌ها و اصناف مختلف، از قوه قضا. چهار استعلام مهم که در این بخش در دسترس کاربران قرار گرفته است عبارتند از:
- استعلام وضعیت کارشناس
- استعلام وضعیت وکیل
- استعلام مدرک قضایی
- استعلام سابقه طرح دعوای مرتبط با چک
خدمات و امکانات سامانه ثنا
با وجود این‌که خدمات و امکانات سامانه ثنا در قسمت معرفی بخش‌های چهارگانه سایت ثنا توضیح داده شد، اما شاید بد نباشد اگر خدمات و امکانات مهم و کاربردی این سامانه را یک‌بار دیگر بهصورت جداگانه معرفی کنیم:
- دریافت ابلاغیهها و اوراق قضایی
- اطلاع از آخرین وضعیت پروندههای قضایی
- مشاهده روند کاری رسیدگی به پرونده‌ها
- ارائه و پیگیری دادخواست‌ها و شکوائیه‌ها
- پیگیری اظهارنامه‌ها
- محاسبه هزینه‌های دادرسی
- مشاهده تعرفه‌های خدماتی
- و خدمات و امکاناتی از این قبیل…
ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی
به منظور ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی لازم است از طریق لینک adliran.ir اقدام کنید. کلیه خدمات قابل ارائه به اشخاص حقیقی نظیر ابلاغ‌های الکترونیکی، اطلاع رسانی در خصوص پروندههای قضایی، نوبت دهی و ارائه درخواست‌ها از طریق همین وب‌سایت قابل دسترسی است.
برای ورود به سامانه ثنا هم می‌توانید از لپ‌تاپ و کامپیوتر شخصی استفاده کنید و هم امکان ورود به سامانه ثنا با گوشی فراهم شده است. با این حال، برای دسترسی به خدمات و استفاده از آنها، نیاز به ثبت نام و احراز هویت ثنا خواهید داشت.
در اصل لازم است در سامانه ثبت نام کرده و احراز هویت کرده باشید. در این صورت یک رمز شخصی یا کد ثنا در اختیار شما قرار می‌گیرد که هنگام ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی از شما خواسته می‌شود. در مورد کاربران ایرانی، ارائه این رمز شخصی – کد ثنا – و کد ملی برای ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی کافی است، اما در مورد کاربران خارج از ایران یک رمز موقت نیز نیاز خواهد بود.
این رمز موقت ۲۴ ساعت اعتبار دارد و در صورت منقضی شدن آن لازم است برای ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی مجدداً درخواست رمز موقت کنید. این رمز موقت نیز همانند سایر کدها و رمزهای ارسالی سامانه ثنا به همان شماره موبایل فعالی ارسال می‌شود که هنگام ثبت نام و احراز هویت در سامانه ارائه شده است و به اسم خودتان است.
ورود به سامانه ثنا با رمز شخصی
برای ورود به سامانه ثنا، در صورتی که ثبت نام و احراز هویت انجام داده باشید، کافی است به شرح زیر عمل کنید:
- وارد درگاه خدمات الکترونیک قضایی عدل ایران به نشانی adliran.ir شوید.
- قسمت مورد نظر یا خدمات مورد نظر خود را در وب‌سایت انتخاب کنید. (مانند سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی)
- شخص حقیقی ایرانی را – در صورتی که حقیقی هستید و در ایران سکونت دارید – انتخاب کنید.
- شماره ملی و رمز شخصی خود را وارد کنید.
- با فشردن دکمه “مرحله بعد” از خدمات سامانه استفاده کنید.
در مورد افرادی نیز که رمز شخصی خود را برای ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی فراموش کرده‌اند، امکان بازیابی رمز شخصی فراهم شده است.
بازیابی رمز شخصی سامانه ثنا
در صورتی که ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا را انجام داده و رمز شخصی را دریافت کرده‌اید، اما هنگام ورود به سامانه آن را فراموش کرده‌اید، می‌توانید به شکل زیر کد ثنا یا رمز شخصی خود را بازیابی کنید:
- مراحل فوق را تکرار کنید تا به مرحله وارد کردن رمز شخصی و شماره ملی برسید.
- در بخش پایین کادر، گزینه “رمز عبور خود را فراموش کرده‌ام!” را انتخاب کنید.
- در صفحه جدیدی که باز می‌شود گزینه “فراموشی رمز عبور” را انتخاب کنید.
- اطلاعات خواسته شده اعم از شماره ملی، تاریخ تولد و … را وارد کنید.
- روی دکمه “ارسال کد فعال‌سازی” کلیک کنید.
در این مرحله یک کد فعال‌سازی به شماره تلفن همراه‌تان – که هنگام ثبت نام در سامانه ارائه کرده‌اید – ارسال می‌شود. اکنون کافی است کد مورد نظر و عدد تصویر قابل مشاهده در کادر را وارد کرده و رمز شخصی جدید خود را دریافت کنید.
اما سوال بسیار مهم و پرتکراری که اغلب کاربران سامانه ثنا و سایت ثنا دارند این است که “نحوه ثبت نام در سامانه ثنا و احراز هویت آن به چه صورت است؟” به ویژه مرحله احراز هویت یکی از چالش‌برانگیزترین قسمت‌هایی است که در ادامه سعی می‌کنیم به شکلی کاملاً ساده و کلی توضیح دهیم.
ثبت نام و احراز هویت ثنا
همان‌طور که اشاره شد، ورود به سامانه ثنا ابلاغ الکترونیکی و استفاده از خدمات و امکانات سایت ثنا مستلزم ثبت نام و احراز هویت در این سامانه است. در حالت کلی، ثبت نام در سامانه ابلاغ ثنا شامل دو مرحله زیر است:
- مرحله اول – ثبت نام اولیه
- مرحله دوم – احراز هویت
در حقیقت، در مرحله نخست وارد وب‌سایت شده و اطلاعات فردی خود را وارد سامانه می‌کنید. در مرحله دوم نیز پس از ثبت اطلاعات وارد مرحله احراز هویت ثنا می‌شوید که در ادامه به ترتیب هر دو مرحله را توضیح می‌دهیم. ضمن این‌که در حالت کلی دو روش برای ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا وجود دارد:
- ثبت نام و احراز هویت حضوری ثنا از طریق دفاتر ارائه خدمات الکترونیک قضایی
- ثبت نام ثنا و احراز هویت بهصورت غیرحضوری و آنلاین از طریق کارگزاری یوآیدی
ثبت نام و احراز هویت حضوری سامانه ثنا
برای ثبت نام و احراز هویت حضوری سامانه ثنا لازم است با به همراه داشتن مدارک شناسایی خود، کارت ملی و همینطور یک شماره موبایل فعال که به اسم خودتان است به یکی از دفاتر ارائه خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این دفاتر، پس از پر کردن فرم‌های ارائه شده می‌توانید احراز هویت را بهصورت حضوری نزد مسئول دفتر انجام داده و رمز شخصی یا کد ثنای خود را دریافت کنید.
با این حال، به دلیل صرفه‌جویی در وقت، کاهش هزینه‌های ایاب و ذهاب و غیره و همینطور سهولت و سرعت بیشتر ثبت نام و احراز هویت، بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند بهصورت غیرحضوری و از منزل خود این‌کار را انجام بدهند. برای این منظور نیز لازم است طبق دو مرحله زیر عمل کنید.
مرحله اول – ثبت نام غیرحضوری و آنلاین سامانه ثنا
- به وب سایت ثنا به نشانی sana.adliran.ir مراجعه کنید.
- گزینه اول “ثبت نام برخط” که مخصوص ثبت نام اشخاص حقیقی است را انتخاب کنید.
- وارد صفحه ثبت نام سامانه ثنا شده و اطلاعات خواسته شده را تکمیل کنید.
اطلاعات خواسته شده در این مرحله شامل شماره ملی، تاریخ تولد، شماره سریال شناسنامه و عدد تصویر است. ضمن این‌که لازم است الزامات احراز هویت و شرایط ثبت نام در سامانه ثنا را نیز مطالعه کنید. این الزامات و شرایط در کادر سمت چپ تصویر نمایش داده شده‌اند.
- پس از تکمیل اطلاعات درخواستی روی گزینه “ادامه” کلیک کرده و وارد مرحله بعدی ثبت نام ثنا شوید.
- در صفحه جدید، شرایط استفاده از سامانه را مطالعه کرده و سپس روی گزینه “تایید” کلیک کنید.
- اکنون لازم است مشخصات شناسنامه‌ای خود را وارد کنید.
شماره ملی، تاریخ تولد، نام، نام خانوادگی، نام پدر، تابعیت، شماره شناسنامه، محل صدور شناسنامه، دین، محل تولد، جنسیت و وضعیت تاهل اطلاعاتی هستند که در این مرحله از شما خواسته می‌شود. پس از تکمیل اطلاعات می‌توانید با کلیک روی گزینه “مرحله بعدی” فرایند ثبت نام اولیه را ادامه دهید.
- مرحله جدید مربوط به اطلاعات تماس شماست. کافی است اطلاعاتی از قبیل شماره تلفن ثابت و همراه و پست الکترونیک خود را – در صورت وجود – وارد کرده و با کلیک روی گزینه “مرحله بعدی” به صفحه جدید بروید.
- در صفحه جدید لازم است اطلاعات مربوط به محل سکونت و کار خود را وارد کنید، مجدداً روی گزینه “مرحله بعدی” کلیک کنید.
- آخرین فرم نیز مربوط به اطلاعات شغلی کاربران است
پس از ثبت کلیه اطلاعات و تکمیل فرم‌ها، در صورتی که نیاز به ویرایش اطلاعات نداشته باشید – که از طریق فشردن دکمه “مرحله قبلی” در هر مرحله امکانپذیر است – می‌توانید روی گزینه “ثبت اطلاعات اولیه” کلیک کرده و ثبت نام اولیه ثنا را نهایی کنید.
پس از ثبت نام اولیه سامانه، یک کد تایید امنیتی به شماره تلفن همراه شما ارسال می‌شود. توجه داشته باشید که این شماره موبایل، همان شماره‌ای است که هنگام ثبت اطلاعات تماس خود وارد سامانه کرده‌اید.
- در این مرحله کافی است مجدداً شماره همراه و کد امنیتی ارسال شده را وارد کرده و روی گزینه “تایید کد امنیتی” کلیک کنید.
- پس از این مرحله نیز لازم است نسبت به واریز هزینه احراز هویت سامانه ثنا اقدام کنید. برای این منظور، یکی از کارگزاری‌ها را انتخاب کرده و هزینه مورد نظر را پرداخت کنید. پس از پرداخت هزینه نیز روی دکمه “شروع احراز هویت غیر حضوری” کلیک کنید.
پس از این مرحله، «”شروع احراز هویت غیر حضوری” آغاز می‌شود. این مرحله که مرحله دوم یعنی احراز هویت ثنا است از طریق کارگزاری یوآیدی قابل انجام است و در ادامه به‌طور دقیق و روشن به آن می‌پردازیم.
مرحله دوم – احراز هویت ثنا
به منظور احراز هویت سامانه ثنا از طریق کارگزاری یوآیدی لازم است “یوآیدی” را در قسمت کارگزاری‌های مورد تایید سامانه ثنا انتخاب کرده و سپس روی دکمه “شروع احراز هویت غیر حضوری” کلیک کنید. پس از آن نیز کافی است طبق روال زیر عمل کنید:
- در صفحه باز شده روی گزینه “شروع فرایند احراز هویت” کلیک کنید.
- صفحه داخل کادر قرمز را امضا کرده و روی گزینه “ادامه” کلیک کنید.
- چهره خود را درون کادر مربوطه قرار دهید تا یک ویدیوی سلفی ۸ ثانیه‌ای از شما گرفته شود.
در صورتی که مراحل به درستی انجام گرفته باشند، یک پیام با مضمون “درخواست احراز هویت شما با موفقیت ارسال شد” به نمایش درمی‌آید. پس از آن نیز یک پیام کوتاه حاوی رمز شخصی سامانه ثنا به شماره همراه شما ارسال می‌شود که نشان می‌دهد ثبت نام و احراز هویت شما موفقیت‌آمیز بوده و زین‌پس می‌توانید از کلیه خدمات سامانه ابلاغ استفاده کنید.
نکته‌ای که در خصوص ثبت نام و احراز هویت غیرحضوری و آنلاین سامانه ثنا وجود دارد، احتمال بروز خطا برای کاربران خارج از ایران است. احراز هویت غیرحضوری تنها در صورتی امکانپذیر است که اسکن چهره و تصویر افراد در اداره ثبت احوال وجود داشته باشد.
لذا کاربران ایرانی که فاقد این عکس در اداره ثبت احوال هستند می‌توانند به ثبت احوال مراجعه کرده و کاربران خارج از ایران نیز می‌توانند از طریق سامانه میخک به آدرس mikhak.mfa.gov.ir اقدام به رفع مشکل پیش آمده کنند.
جمع‌بندی
سامانه ثنا یک درگاه آنلاین است که با هدف ابلاغ اوراق قضایی، ارسال انواع اظهارنامه و ثبت دادخواست راهاندازی شده است. کاربران می‌توانند پس از ثبت نام و احراز هویت در این سامانه، با استفاده از رمز شخصی – کد ثنا – وارد آن شده و از طیف گسترده‌ای از خدمات آنلاین قضایی استفاده کنند. خدماتی از قبیل:
- دریافت ابلاغیهها و اوراق قضایی
- اطلاع از آخرین وضعیت پروندههای قضایی
- مشاهده روند کاری رسیدگی به پرونده‌ها
- ارائه و پیگیری دادخواست‌ها و شکوائیه‌ها
- پیگیری اظهارنامه‌ها
- محاسبه هزینه‌های دادرسی
- مشاهده تعرفه‌های خدماتی
- و خدمات و امکاناتی از این قبیل…
ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا از دو طریق امکانپذیر است:
- ثبت نام و احراز هویت حضوری ثنا از طریق دفاتر ارائه خدمات الکترونیک قضایی
- ثبت نام ثنا و احراز هویت بهصورت غیرحضوری و آنلاین از طریق کارگزاری یوآیدی
برای ثبت نام حضوری لازم است به یکی از دفاتر ارائه خدمات قضایی مراجعه کرده و با ارائه مدارک شناسایی خود، اطلاعات فردی و شماره موبایل، ثبت نام و احراز هویت انجام دهید. اما برای ثبت نام آنلاین از منزل نیز می‌توانید به راحتی از طریق سایت ثنا اقدام کنید. مراحل ثبت نام اولیه و احراز هویت ثنا از طریق کارگزاری یوآیدی در بالا آمده است.
سوالات متداول
سامانه ثنا که نام آن از مخفف عبارت “ثبت نام الکترونیکی” گرفته شده است، در سال ۱۳۹۵ راهاندازی شده و هدف از آن دیجیتالسازی فرایندهای ابلاغ اوراق قضایی و همینطور پیگیری روند رسیدگی به پروندههای قضایی است. این سامانه یک درگاه آنلاین برای ارائه کلیه خدمات قضایی است.
خیر… مطابق با قانون دادرسی الکترونیکی کلیه خدمات قوه قضائیه بهصورت آنلاین و از طریق سامانه ثنا قابل دسترسی است و امکان مراجعه حضوری برای دریافت ابلاغیهها یا پیگیری پروندههای قضایی و امثال آنها وجود ندارد.
خیر… برای ورود به سامانه ثنا و استفاده از خدمات الکترونیک قضایی ثبت نام و احراز هویت در آن الزامی است.
در حالت کلی ثبت نام و احراز هویت ثنا از دو طریق ممکن است: اول ثبت نام و احراز هویت حضوری از طریق دفاتر ارائه خدمات قضایی؛ و دوم ثبت نام و احراز هویت آنلاین و غیرحضوری در منزل از طریق کارگزاری یوآیدی… برای مطالعه نحوه ثبت نام به متن مراجعه کنید.
در صورت فراموشی رمز شخصی یا کد ثنا امکان بازیابی آن فراهم شده است. برای این منظور می‌توانید بخش “بازیابی کد ثنا” را در متن فوق مطالعه کنید.
