قبل از این که بخواهیم به بررسی تعریف فین تک بپردازیم، بد نیست بدانید که فناوری مالی یا فین تک چندین دهه است که به کار گرفته میشود. اما ظرف چند سال گذشته، شرکتهای فینتک، شیوه تعامل مردم با خدمات مالی را متحول کردهاند.
در چند سال گذشته، شرکتهای فینتک تقریبا همه وجوه صنعت مالی را بر هم زدهاند. تا ده سال قبل، افراد مجبور بودند برای انتقال وجه از یک بانک به بانک دیگر، در بانک یا شرکت مالی حضور یابند. اما امروزه فین تک شرایطی فراهم کرده تا سرمایهگذاری، وام گرفتن، پسانداز و انتقال وجه از طریق خدمات آنلاین و موبایل امکانپذیر شود، بدون اینکه حتی نیازی به ورود به بانک وجود داشته باشد.
هرچند نهادهای سنتی در به کارگیری فرایندهای فینتک، عملکرد کندی داشتند، اما استارتآپها و شرکتهای مرتبط با امور مالی، تمام تلاش خود را صرف رواج خدمات مالی دیجیتالی کردهاند.
تعریف فین تک دقیقا چیست؟
تعریف فین تک یا فناوری مالی عبارت است از توصیف و به کارگیری هر فناوری که خدمات مالی را از طریق نرمافزار ارائه میدهد. از جمله بانکداری آنلاین، اپلیکیشنهای پرداخت موبایل، یا حتی رمز ارز.
در ادامه تعریف فینتک باید بگوییم این فناوری یکی از طبقهبندیهای بزرگ فرایندهای مالی است که فناوریهای مختلفی را به کار میگیرد. اما اهداف اولیه آن، تغییر شیوه دسترسی مصرفکنندگان و کسبوکارها، به فایننس خود و رقابت با خدمات مالی به روش سنتی است.
سیر تکامل فینتک
تاریخچه به کارگیری فینتک طولانیتر از چیزی است که اکثر مردم فکر میکنند. هرچند جدیدترین نسخههای فین تک به شما امکان میدهد پول یک فنجان قهوه را با اپلیکیشن موبایل خود پرداخت کنید، اما سابقه استفاده از فناوری مالی، به اولین کارتهای اعتباری برمیگردد که در اواخر دهه ۱۹۵۰ به شکل عمومی به کار گرفته شدند.
پس از استفاده از کارت اعتباری، فناوری مالی رشد کرد و چندین معیار اساسی برای بازارهای انبوه از جمله ATM ها، بورس الکترونیک، کامپیوترهای پردازنده مرکزی بانک و بورس آنلاین معرفی کرد. هر بخش جدیدی از فناوری، موجب پیشرفت زیرساخت مالی که مورد استفاده روزمره افراد است شد، اما ما به ندرت درباره آن فکر میکنیم.
پیش از دهه ۱۹۹۰ و دوران اینترنت، موسسات مالی سنتی نظیر بانکها، با فین تک رونق یافتند. طبق گزارش “شرکت بیمه سپرده فدرال” بانکها رشد کردند و از حدود ۱۳۵۰۰ شعبه تجاری بانک در ۱۹۵۰ به تعداد ۸۳۰۰۰ شعبه در ۲۰۰۸ رسیدند.
در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰، شرکتهای آنلاین فین تک از جمله پایپال به بازار وارد شدند اما تا زمان بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸، تهدیدی جدی برای زیرساخت سنتی محسوب نمیشدند. در این زمان افراد بسیاری، اعتماد خود را به سیستم بانکداری سنتی از دست دادند اما جوانان نسل جدید، از خدمات مالی آنلاین و مجانی، استقبال کردند.
طیق تعریف فین تک این فناوری یکی از گروههای گستردهای است که فناوریهای مختلفی را در بر میگیرد.
امروزه راهکارهای فینتک برای زیرساخت مالی سنتی چالشبرانگیز شدهاند و تعداد بیشتری از خدمات مالی، به استفاده از الگوی فناوری جدید ترغیب شدهاند. از جمله استفاده از اپلیکیشن پرداخت در کیف پول موبایل به جای حمل کارتهای فیزیکی در یک کیف پول فیزیکی.
فینتک بازارهای زیادی را برهم زده است، به ویژه صنایع بانکداری، تجارت، بیمه و مدیریت ریسک. شرکتهای فینتک که شامل استارتآپها نیز هستند، شرکتهای فناوری و نهادهای مشخص مالی هستند که فناوریهای نوظهوری مانند دادههای عظیم، هوش مصنوعی، بلاکچین، و رایانش مرزی را استفاده میکنند تا خدمات مالی، قابلدسترستر و کارآمدتر شوند.
انواع فینتک
انواع مختلفی از فینتک وجود دارد اما بعضی از مشهورترین آنها از این قرار است:
- -کیف پول موبایل و اپلیکیشنهای پرداخت
بعضی از انواع فینتک هستند که همه جا در دسترسند. خدماتی نظیر پیپال، ونمو، اسکوئر، اپل پی، و گوگل پی امکان انتقال پول بین یکدیگر را فراهم میکنند یا به تجار امکان میدهند پرداختهای خود را از مشتریان دریافت کنند. - پلتفرمهای تامین وجه جمعی
از جمله کیکستارتر و گوفاندمی، به کاربران امکان میدهند پول خود را در کسبوکارها، محصولات و برای اشخاص، سرمایهگذاری کنند و روند تامین وجه به شکل سنتی را مختل کردهاند. - فناوریهای رمزارز و بلاکچین
از جمله مشهورترین و دقیقترین مثالهای فینتک هستند. مبادلات رمزارز از جمله کوینبیس و گیمینی به کاربران امکان خرید و فروش رمزارزها را میدهند. فناوریهای بلاکچین، پتانسیل کاربرد در صنایعی به جز صنایع مالی را دارند تا موجب کاهش کلاهبرداری شوند. - روبو ادوایزر
از توصیههای پورتفولیو بر پایه الگوریتم و مدیریت آن تشکیل میشود تا هزینهها را کاهش داده و بهرهوری را افزایش دهد. بعضی از خدمات مشهور روبو ادوایز شامل بترمنت و الوست هستند. - اپلیکیشنهای جابه جایی سهام
از جمله رابینهود و آکورنز، از مثالهای مشهور و مبتکر در فینتک هستند که سرمایهگذاران میتوانند با استفاده از آنها، سهام را از هر جایی به وسیله موبایل خود جابجا کنند و نیازی به ملاقات با یک کارگزار ندارند. - شرکتهای اینشورتک یا فناوری بیمه
انواع مختلف بیمه از جمله بیمه ماشین و خانه را متحول کردهاند. شرکتهایی مانند اسکار هلث و کریدیت کارما از جمله شرکتهای اینشورتک هستند که به صنعت مالی مراقبت بهداشتی و بیمه فردی ورود کردهاند. - رگ تک یا فناوریهای قانونگذاری
عبارت است از مدیریت فرایندهای مقرراتی صنایع مالی به وسیله ابزارهای فناوری. کارکردهای اصلی رگ تک شامل نظارت بر مقررات، گزارش دهی، و تبعیت از قوانین مالیاتی است. این فناوری شامل گروهی از شرکتهایی است که از فناوری محاسبه کلود از طریق “نرمافزار به عنوان خدمات” (SaaS) برای کمک به کسبوکارها استفاده میکند تا به شکلی موثر و با هزینه کمتر، از قوانین تبعیت کنند. رگ تک با عنوان فناوری مقررات نیز شناخته میشود.